Lần đầu tiên tôi được thưởng thức ly kem Jim Dandy là lúc tôi mới qua Mỹ được vài tuần. Thời đó còn ở chung với gia đình chị Hương (chị cả) ở thành phố Willimatic, tiểu bang Connecticut. Chị Hoa Nhỏ (người chị họ rất dễ thương) từ thành phố Lancaster, tiểu bang Pennsylvania, qua thăm và chị đưa tôi và hai đứa cháu (Lộc và Chris) đi nhà hàng Friendly’s.

Lúc đó tiếng Anh không rành nhưng nhìn thấy hình ly kem Jim Dandy là mê rồi. Ly kem gồm có năm scoop kem (dâu tây, vanilla, và chocolate) rồi thêm vào trái chuối tươi chẻ đôi đặt hai bên. Phần trên gồm có kẹo dẻo (marshmallow), dâu tây ngâm nước đường, kẹo chocolate, sprinkles, quả óc chó (walnuts), kem đánh (whipped cream), và trái cherry đỏ trên đỉnh. Nhìn hấp dẫn lắm và chị Hoa Nhỏ động viên tôi thử. Quả thật lần đầu tiên trong đời được ăn một ly kem quá tuyệt vời nhưng ăn đến căng bụng.

Sau này mỗi lần đưa mẹ ăn ở Friendly’s, tôi và mẹ gọi một ly và xin thêm cái muỗng hai mẹ con chia sẽ. Mẹ cũng rất thích ly kem Jim Dandy nhưng mẹ không thích kem chocolate nên thường đổi qua cherry đen hoặc raspberry đen. Giờ đây hình dung lại mẹ ăn ly kem Jim Dandy làm tôi nhớ đến nụ cười nhẹ nhàng của mẹ.

Lúc mới quen với bà xã, tôi cũng dắt em đi Friendly’s vào một ngày nóng nực của mùa hè. Em cũng gọi một ly Jim Dandy. Trong lúc tôi đợi order của mình thì ly kem Jim Dandy đã đến. Em mời tôi bằng cách lấy muỗng của mình đúc cho tôi ăn. Không biết có ý đồ gì hay là muốn bật đèn xanh để tôi cua em. Thấy em dễ thương quá nên mê em luôn từ dạo ấy. Nghĩ lại mình dễ bị dụ dỗ nên mới có bốn thằng con ngày hôm nay.

Vài năm gần đây những nhà hàng Friendly’s trong khu vực tôi ở đã bị đóng cửa nên đã lâu không được thưởng thức một ly Jim Dandy. Chắc phải lái xe đi xa một tý để tìm lại một chút ký ức.

Sau một năm đại dịch và tất cả người lớn đã chích ngừa đầy đủ, gia đình bên vợ trở lại vùng biển Wildwood nghỉ mát. Lâu lắm rồi mẹ vợ, anh chị em, cùng tám thằng cháu mới có dịp sum họp nên một tuần lễ nhanh chóng trôi qua.

Gia đình đoàn tụ đông đủ mệt thì mệt nhưng vui thì vui. Tám thằng cháu trai chơi với nhau thân mật vì không đứa nào được mang theo iPad cả. Mỗi buổi sáng cả gia đình đạp xe trên boardwalk. (Chỉ một mình tôi trượt rollerblade.) Trưa kéo nhau ra biển tấm và dọc cát. (Tôi nghe nhạc, trông mấy đứa nhỏ, và đọc sách). Chiều đi dạo boardwalk hứng gió và chơi arcades. Khuya về ăn kem rồi đi ngủ.

Những lúc đợi ăn hay thư giãn, đám nhỏ được xem TV. Còn tôi thì tranh thủ đi skatepark để luyện tập rollerblading thêm. Chỉ như thế mà bảy ngày lần lượt đến rồi đi. Đám nhỏ còn luyến tiếc muốn được ở lại lâu dài hơn. Cuộc họp mặt nào rồi cũng phải chia tay. Cuộc vui nào cũng phải tàng. Cám ơn bà xã và anh chị đã nấu những món ăn gia đình thơm ngon. Hẹn gặp lại ở biển North Carolina vào tháng tám.

Hôm qua đi mua một bushel (chín lố) cua, tôi lại nhớ đến mẹ. Mới năm nào mẹ cùng đi biển với chúng con và các cháu. Cả tuần lễ trong nhà trọ mấy mẹ con ngày nào cũng hấp cua lên cùng ăn cùng bàn tán hết chuyện thiên hạ đến chuyện nội bộ.

Chân mẹ yếu không đi ra biển được nên mẹ có thời gian thong thả lột cua ăn. Thấy được mẹ mỉm cười chúng con rất vui và hạnh phúc. Thế mà giờ đây mẹ đã không còn nữa. Tôi đi mua cua một mình mà không thể nào không ngậm ngùi nhớ đến mẹ.

Nhớ từng câu nói, nhớ từng nụ cười, và nhớ từng cử chỉ của mẹ. Nỗi nhớ càng mãnh liệt hơn mỗi khi chạm đến những dòng ký ức về mẹ. Ngày xưa cứ ngỡ mẹ sẽ luôn ở bên tôi. Cái cảm giác vắng mẹ vẫn xót xa vô ngần.

Sáng nay thức sớm thưởng thức một buổi jazz jam session sống động và ấn tượng của băng nhạc Lung Tung Xèng cùng với ca sĩ Tuyết Loan và sự hiện diện đặc biệt của tay pianist Daniel Vũ và Tuấn Saxo.

Chị Tuyết Loan cover lại “Autumn Leaves,” một bài jazz ballad, theo giai điệu swing tươi vui. Không biết chị hát tiếng Pháp ra sau nhưng phần tiếng Anh chị phát âm rõ. Giọng chị vẫn khỏe và chị swing rất chất. Chỉ hơi đáng tiếc là chị vỗ tay làm sao lãng đi phần solo của anh Tuấn Saxo. Bài “All of Me,” thuộc dạng jazz standard, cũng thế chị lại vỗ tay khi anh Daniel Vũ improvised.

Nói đến improvisation thì anh Daniel chơi rất đúng cách nhạc jazz nhất là qua hai bài bossa nova “The Shadow of Your Smiles” and “The Masquerade.” Phải chi băng nhạc cùng improvise thì thú vị biết mấy. Anh U Minh Kiệt chơi electric bass rất thôi miên. Nếu như cả band đều “dropout” hết để một mình anh solo thì phê biết mấy. Nhưng có lẽ chơi jazz không phải sở trường của Lung Tung Xèng.

Chị Tuyết Loan chỉ hát một bài Việt duy nhất là “Tôi đi giữa hoàng hôn” cũng qua điệu swing. Nghe lại thì nguyên một jam session chỉ có hai điệu swing và bossa nova. Thiếu đi chất blues. Một buổi jazz jam session mà không có không khí blues thì hơi bị thiếu sót. Thêm một điều nữa là chị Tuyết Loan chỉ hát straight jazz. Không luyến lá cũng không scat. Cho nên nổi bật nhất là những phần ứng tấu của anh Daniel.

Thứ bảy vừa rồi hai cha con (tôi và Đán) đi cắm trại trong hướng đạo liên đoàn Hùng Vương. Các trưởng và phụ huynh đều rất tận tình với đám Cub Scouts. Nào là bày ra những trò chơi thú vị. Nào là nấu nướng những món ăn rất ngon. Nào là ca hát sinh hoạt rất vui.

Lần này đi cắm trại ngoài rừng không điện cũng không iPad nên đám nhỏ tự chơi với nhau. Đến 10 giờ đêm, tụi nó mệt rã người chui vào lều ngủ. Còn các người lớn thì tụ họp uống chút bia bàn chuyện tương lai trong hướng đạo. Với troop leader và scoutmaster mới nên mọi chuyện thay đổi rất nhiều. Các trưởng yêu cầu cha mẹ tiếp tay để giúp liên đoàn.

Tôi định đóng góp vào việc thiết kế lại trang web của liên đoàn nhưng đã có người khác xung phong rồi. Đội lân Hùng Vương bây giờ không ai lãnh đạo cả. Tôi nói tôi biết đánh một chút trống nên các trưởng giao phó cho tôi luôn. Hồi nhỏ, mẹ mua cho tôi cái trống bé tí. Không biết nghe trống múa lân ở đâu nhưng tôi đã thuộc lòng một số nhịp điệu cho đến bây giờ cũng không quên. Lúc vào trung học, tôi tình cờ đánh trống trong lúc các bạn tập múa lân. Không ngờ các bạn mời tôi tham gia và trở thành tay trống cho đội lân trong câu lạc bộ Việt của trường. Chúng tôi luyện tập mỗi ngày sau giờ học và đã trở thành đội lân đi múa trong cộng đồng vào những ngày tết. Giờ đây hy vọng sẽ đào tạo cho đội lân nhỏ để bọn chúng học hỏi được một chút về văn hóa truyền thống của người Việt.

Một anh trưởng trong nhóm muốn tôi dạy cho bọn nhỏ đọc vì anh ta thấy tôi lúc nào cũng lôi theo quyển sách trên tay. Trong lúc chờ đợi đám nhỏ sinh hoạt tôi thường ngồi đọc sách. Tôi mê đọc sách lắm nên tranh thủ giờ nào trống là đọc. Tôi thấy ý kiến của anh ấy cũng hay. Tôi rất muốn mấy đứa nhỏ học tiếng Việt. Lần về Việt Nam vừa rồi, tôi đã mua một số sách thiếu nhi hai thứ tiếng Việt và Anh. Mỗi tuần tôi sẽ chọn ra một quyển sách đọc cho chúng nó nghe rồi hỏi những câu hỏi về quyển sách. Hy vọng sẽ động viên tụi nó học tiếng mẹ đẻ của mình.

Một người Việt sống ở Mỹ không tin vào việc chích ngừa nên đã không cho cả gia đình chích. Vài tuần trước anh tổ chức một buổi tiệc hoành tráng mừng thọ 85 tuổi của cha mình. Hai ngày sau, cả gia đình bị nhiễm COVID và cha anh đã không qua khỏi.

Nghe thật đau lòng. Đáng lẽ ra chuyện của người ta tôi không muốn kể lại nhưng hy vọng đây là một bài học cho những người Việt trong cộng đồng chúng ta không tin vào khoa học. Đừng nghe tin bậy bạ trên YouTube, Facebook, hoặc mạng xã hội rồi cho rằng chích thuốc là việc chính trị. Đừng đem mạng sống của mình và người thân ra để đặt lên Cộng Hòa hay Dân Chủ vì con virus chẳng tha thứ cho ai cả.

Nếu bạn vẫn chưa chích ngừa, tôi mong bạn hãy suy nghĩ cho thật kỹ. Cả thế giới hiện nay đang cầu xin được mũi thuốc dành cho bạn. Đừng lãng phí nó vì nó cứu được mạng người và mạng của bạn. Dĩ nhiên chích hay không chích hoặc tin hay không tin vẫn là quyền cá nhân của bạn và sự chọn lựa của bạn.

Hai tuần nghỉ làm nhanh chóng trôi qua. Tôi chẳng đi nghỉ mát cũng chẳng có kế hoạch gì nhưng đã toại nguyện được một điều nho nhỏ nhưng rất ý nghĩa. Đó là dành thời gian với hai đứa nhỏ, nhất là thằng con trai út.

Thời khóa biểu hằng ngày của tôi trong hai tuần qua rất đơn giản. Sáng dậy sớm, khuấy cà phê đá, ăn điểm tâm nhẹ, chạy xe ra công viên trượt (skatepark), trượt patanh lên xuống đèo, hít thở không khí trong lành của buổi sáng, và thưởng thức tiếng ve kêu. Loại ve cicadas đặc biệt này chỉ lên mặt đất mỗi 17 năm nên phải dành thời gian chiêm ngưỡng.

Khoảng 9:30 sáng về lại nhà để chuẩn bị rước Xuân và Vương đi khám phá sân chơi (playround). Mỗi ngày tôi tìm một sân chơi với điều kiện là phải rộng lớn và sáng tạo để hai đứa nhỏ không bị nhàm chán. Khoảng 11 giờ chúng tôi lên đường. Lái xe từ 30 đến 40 phút. Trước khi đến sân chơi, tôi tìm chỗ ăn trưa. Gần tiệm Việt Nam thì ăn phở hoặc cơm sườn. Không gần tiệm Việt Nam thì ăn McDonald’s. Ăn uống no nê thì ba cha con đến sân chơi khoảng 2 tiếng đồng hồ. Trên đường lái xe về thì hai đứa lăng ra ngủ.

Qua hai tuần liên tiếp như thế chúng tôi đã khám phá được 10 sân chơi khác nhau và mỗi sân có mỗi đặc điểm riêng. Ngoài đi sân chơi, tôi cũng đi trượt băng thường xuyên với mấy thằng lớn. Được hai tuần nhưng thế là niềm vui và hạnh phúc của tôi. Thứ nhất là để cho vợ và mẹ vợ những giờ phút không bị quấy nhiễu. Thứ nhì là tôi được bên cạnh hai đứa nhỏ. Thường ngày thì Vương không chịu xa mẹ nhưng mỗi lần hỏi nó đi playground không thì nó tự động đi lấy giày và vớ.

Có những phút giây cùng hai đứa nhỏ rong chơi bỗng nhiên làm tôi nhớ đến ba. Những ngày tháng được sống bên ba quá ngắn ngủi và điều đó đã ảnh hưởng rất nặng nề trong suốt cuộc của tôi. Tuy là cha con nhưng hai người đã sống trong hai thế giới khác nhau. Người sống ở quê nhà, người sống ở quê người. Giờ đây hai người đã cách xa mãi mãi. Người đã vĩnh viễn ra đi, người còn ở trọ trần gian. Nếu có duyên xin hẹn gặp lại ba kiếp sau.

Chiều nay vợ dặn đi siêu thị mua cá chiên về ăn tối. Trong lúc đợi chiên cá, tôi đi vòng quanh chợ ngắm nghía. Chợt nhìn thấy những gói mè đen mà lòng tôi xao xuyến vô cùng.

Có một lần tôi và mẹ ăn cơm với muối mè đen trong căn phòng mướn chật hẹp. Không hiểu sao lần đó ăn ngon quá nên tôi vẫn nhớ mãi. Chỉ nghĩ đến một kỷ niệm nhỏ nhoi như thế cũng làm tôi không cầm được nước mắt.

Tôi nhớ mẹ quá. Nhớ từng cử chỉ ân cần của mẹ. Nhớ từng nụ cười xinh xắn của mẹ. Nhớ từng tiếng nói ấm áp của mẹ. Nhớ cách sống chậm rãi của mẹ. Nhớ đến những chuỗi ngày được sống bên mẹ. Vậy mà giờ đây mẹ đã vĩnh viễn xa tôi.

Năm 2015, nhạc sĩ Đức Trí phát hành một album acoustic gồm những ca khúc của Một thời đã xa. Đặc điểm của album là cách hòa âm nhẹ nhàng và êm dịu của Đức Trí. Chẳng hạn như bài hát tựa đề, “Một thời đã xa” (nhạc Trường Huy và thơ Nguyễn Thanh Hà), ngày xưa Phương Thanh gào thét bấy nhiêu thì Thùy Chi hát lại nhẹ nhàng bấy nhiêu. Qua tiếng đàn guitar mộc mạc cùng tiếng bass phập phồng, Thùy Chi trút hết những hơi thở của mình. Giọng của cô tuy cao nhưng mỏng manh và cô hát như rút hết ruột gan của mình khiến cho người nghe phải bùi ngùi.

Ngày xưa Đàm Vĩnh Hưng và Hồng Ngọc khi song ca bài “Vùng trời bình yên” của Phạm Hữu Tâm đã rống cho thật to dường như họ muốn đổi thành “Vùng trời ồn ào.” Khi Hương Giang cover lại tôi mới cảm nhận được sự bình yên của nhạc phẩm. Tiếng guitar êm ái cùng tiếng viola kéo vu vơ và tiếng percussion rất tế nhị (subtle) tạo ra một không gian thật yên tĩnh.

Giọng của Thái Trinh hơi bị điệu nên cô hát bài “Nhé anh” của Nguyễn Hà nghe rất dễ thương. Tiếng đàn ukulele rất hợp với chất giọng búp bê của cô. Qua nhạc phẩm này, cô cho người nghe một tình yêu “mật ngọt trên cao” và “mộng đẹp nên thơ” rất đúng nghĩa. Nghe cô gọi, “Nhé anh, уêu em mãi luôn nghe anh / Yêu em mãi luôn trong đời” mà tim tôi muốn chảy ra.

Uyên Linh đưa chúng ta trở về với “Giấc mơ tuyệt vời” (Bảo Chấn). Cô hát một cách thư giãn nhưng tràn đầy cảm xúc. Với “Những khi buồn” của Đức Trí, cô đắm say trong giai điệu blues nồng nàn. Mỗi bài hát trong album này đưa những tâm hồn của người nghe trở về “Một thời đã xa.”

Sáu năm sau, nhạc sĩ Đức Trí mới trở lại concept này với Lối cũ ta về. Cũng hoà âm theo dạng acoustic nhưng ca sĩ đa số là giọng nam. Chỉ có Thùy Chi trở lại với “Có bao giờ” của Đức Trí. Qua tiếng đàn dương cầm nhã nhặn và tiếng kèn soprano vu vơ, Thùy Chi một lần nữa trình diễn rất tốt.

Đáng tiếc rằng những giọng nam không thể đem chúng ta trở về với không gian của lối cũ. Chẳng hạn như “Ước gì” của nhạc sĩ Võ Thiện Thanh, nghe Trọng Bắc hát mà tôi chỉ nghĩ đến Mỹ Tâm. Có lẽ cô đã quá thành công với nhạc phẩm này.

Còn Tạ Quang Tuấn hát “Lời ru cho con” như anh cố nén lại giọng hát của mình. Anh không thể hát nhẹ nhàng được nên phải run rẩy từng câu. Đoạn cuối anh đã gào thét lên chắc tại ru hoài mà đứa con không chịu ngủ.

Bằng Kiều mở đầu “Bước chân lẻ loi” (nhạc Nguyên Hà và lời Quang Huy) cũng khá êm dịu. Nhưng sở trường của Bằng Kiều là nhẹ nhàng rồi thế nào cũng lên cao vút. Nghe anh lên “Miên man câu hát khẻ gọi em” chua chát làm sao đấy.

Lê Hiếu trình bài “Đường xưa” (nhạc Quốc Dũng và lời Nguyễn Đức Cường) đẹp. Tiếng đàn dương cầm cùng mandolin tạo ra giai điệu valse tươi tắn và sang trọng. Nghe khá mới mẻ chứ không cũ lắm. Đáng lẽ ra Lê Hiếu hát rất thích hợp với cách hòa âm acoustic này. Phải chi anh hát thêm trong album.

Theo cá nhân người nghe này thì Một thời đã xa thành công hơn Lối cũ ta về qua phần album concept. Cách đây năm năm trước tôi đưa Đạo và Đán đi ăn picnic ở nhà của ông Dean ở trường tôi đang làm. Nhà ông ở thôn quê có một mảnh đất rất to và vào mùa thu thì khung cảnh rất đẹp. Tôi ngồi uống rượu chát xem mấy đứa nhỏ chạy nhảy. Lúc ra về tôi đã say say. Hai thằng con chơi mệt quá lăn ra ngủ. Tôi lái xe vào một buổi chiều mùa thu nắng êm dịu. Khi bật album Một thời đã xa lên tôi ngậm ngùi ôn lại những ký ức xưa mà khiến tôi phải rơi nước mắt. Tôi đã có và đã đánh mất đi một thời gian rất đẹp và thơ mộng.

Hôm nay ngày lễ Mẹ. Tuy không còn thấy được hình bóng của mẹ cũng không nghe được tiếng nói của mẹ nhưng con vẫn cảm nhận được sự hiện diện của mẹ. Tuy mẹ đã ra đi nhưng mẹ luôn luôn ở trong tim con.

Lễ Mẹ năm ngoái con không về thăm mẹ vì lo lắng cho sự an toàn của mẹ. Con đã chúc mừng mẹ qua điện thoại và mẹ cũng thông cảm và hiểu được nỗi âu lo của con. Nhưng không ngờ mẹ vẫn bị con virus sát hại.

Có khóc lóc cũng không mang mẹ trở lại. Có trách móc cũng không cứu mẹ sống lại. Có tiếc nuối cũng không trả mẹ về lại. Thôi thì chấp nhận mẹ đã xa lìa cõi tạm này. Có sống có chết. Còn sống một ngày rồi cũng sẽ chết mai đây.

Hôm thứ năm vừa qua con bị sốt sau khi chích ngừa. Thằng cháu nội Xuân của mẹ hỏi con bị gì thế. Con trả lời rằng con bị bệnh. Nó nói rằng, “Ba bệnh rồi ba sẽ chết.” Sự thơ ngây của nó cho con nhận thức được chết cũng chỉ rất tự nhiên. Nếu như có thể chấp nhận được điều đó thì không còn gì phải lo ngại. Sống chết có số phận.

Hôm nay con đến chùa niệm phật và thắp nén hương cho mẹ, thầy cũng giảng dạy về cái chết. Trong cõi Phật có sống, có chết, và có tái sinh. Xin cầu nguyện cho mẹ được siêu thoát và được tái sinh. Vẫn thương yêu và nhớ đến mẹ suốt cuộc đời này của con.