Mới đó mà Đán đi nhà trẻ đã được ba tuần. Bây giờ nó cũng hơi quen quen. Sáng vô lớp khóc đúng một phút. Được cô đặt vào lòng ngồi thì nín liền. Chiều qua khi thấy ba và anh đến đón, nó mếu máo chạy ra cửa, vẫy tay chào các cô và bạn, nhặt đôi giầy mang vào, chạy đi lấy cập rồi cùng anh Đạo tung tăng ra về.

Trên xe Đán la lên không rỏ lý do gì. Anh Đạo bảo, “Baby don’t cry. Big brother’s here.” Rồi anh Đạo cho em ăn cereal. Hai anh em ngồi nhai nhai cho đến nhà. Phải chi lúc nào anh Đạo cũng dễ thương như thế thì đâu có gây gổ.

Sáng thì tôi đứa Đán đến trường trước vì cu Đạo ngủ trể. Ngày nào hai mẹ con cũng gần mười giờ sáng mới đến. Cũng mai là hai vợ chồng không có làm hãng xưởng. Vì nếu như cần phải đến đúng giờ mỗi ngày thì chắc mất công việc từ lây rồi. Sáng nay khi đặt Đán vào ghế nó chỉ qua ghế của anh nó rồi nói, “Anh Đạo.”

Đán không nói nhiều như anh Đạo lúc xưa như nói rỏ từng chữ một. Bây giờ chữ nó thường nói nhất là, “Daddy, ẩm.”

Lúc mới qua Mỹ, mẹ, chị và tôi ở căn nhà thuê của một người dì cả. Ở dưới lầu là nhà hàng của dì. Còn trên lầu thì chia ra từng phòng cho thuê. Chổ tôi ở là tương đối lớn nhất. Kế bên vách tường có một cập chồng Trắng vợ Đen. Ngày thường thì không thấy người vợ. Khoảng ba ngày hay một tuần bà vợ mới về. Mỗi lần về là hai vợ chồng chửi nhau quăng toàn chử “fuck.”

Kế bên đó là cập vợ chồng Tây ban nha với đứa con trẻ. Hai vợ chồng này chỉ quanh quẩn ở nhà suốt ngày. Kế đó là một ông Đen lớn tuổi rất dể thương. Thỉnh thoảng tôi cũng qua trò chuyện với ông nếu như ông ngồi trước hành lang. Mùa hè chổ thuê không có máy lạnh nên rất nóng.

Kế đó là có một chú Việt Nam thiu thiểu một mình. Chú không nói cũng không chào hỏi ai nên tôi cũng không dám lên tiếng. Hằng ngày chú đi làm về rồi núp ở trong phòng hay đứng ở hành lang hứng gió.

Vài tháng trước tôi ghé lại thăm nhà trọ xưa thì tất cả đã thay đổi. Nhà hàng của dì đã đóng cửa lâu rồi nhưng trên lầu vẫn còn cho mướn. Tất cả những người xưa cũng đã đi chỉ riêng có chú Việt Nam. Chú vẫn sống cô đơn một mình trong căn phòng nhỏ không máy lạnh.

Khoảng vài hôm trước những người mướn xung quanh than với người anh họ (con của dì cả) là người quảng lý những căn phòng cho thuê là phòng của chú Việt Nam hôi quá và có nhiều rùi. Người anh gỏ cửa hoài mà vẫn không thấy mở nên anh gọi cảnh sát đến. Thì ra là chú ấy đã âm thầm ra đi vài ngày rồi mà không ai hay biết.

Nghe tin cũng thấy ngậm ngùi xót xa. Cuộc đời quá ngắn ngủi.

Tuy Thiên Từ Ca là sự kết hợp giữa Bằng Cường và Thu Đặng, Bằng Cường không theo nổi đàn chị trong việc chuyên trị nhạc Trịnh Công Sơn. Thu Đặng có chất giọng trầm ấm và nồng nàn giống Lệ Thu. Khác là Thu Đặng ca khoảng âm thấp và không dùng chất vang như Lệ Thu nên cánh hát của Thu Đặng nghe rất êm và dể chịu.

Thu Đặng thả hồn mình vào những tình khúc của nhạc Trịnh như “Ru Ta Ngậm Ngùi” và “Để Gió Cuốn Đi” rất nhẹ nhàng và thanh thản. Tuy Bằng Cường cũng ca khoảng thấp nhưng lại bị lộ sự yếu ớt, run rẩy và thiếu tự tin như trong “Tôi Ơi Đừng Tuyệt Vọng” và “Mưa Hồng.” Rỏ ràng hơn nữa là qua những bài song ca. Nhất là trong “Ru Tình,” Bằng Cường ca thiếu hơi và không biết nên lên cao hay xuống thấp. Ngược lại thì Thu Đặng chuyên chở ca từ và giai điệu với đầy kinh nghiệm.

Khi nghe một bạn trẻ cố gắng hát nhạc Trịnh ta nên động viên và cổ vũ nhưng Bằng Cường chưa đến thời điểm và đủ trải nghiệm để khai thác ca từ của ông. Bằng Cường cần thêm thời gian để rèn luyện nếu thật sự muốn theo đuổi dòng nhạc này. Thiên Từ Ca nên là album đơn của Thu Đặng. Vì đây không phải là một cộng tác mà là sự cứu vớt đàn em.

Hôm nay nghe trên Fresh Air một bài phỏng vấn với nhà văn Kate Christensen làm tôi ngậm ngùi nhớ đến ba. Cô tâm sự với ông Dave Davies về cuốn sách mới nhất của cô. Trong phần mở đầu cô kể lại cảnh lúc còn nhỏ cô đã chứng kiến cảnh ba đánh đập má của cô. Sau này khi hai người ly dị thì cô chỉ ở với mẹ. Ông Davies hỏi về tình cảm của cô đối với cha bây giờ ra sau thì cô trả lời rằng cô thật sự không biết ông ta cho dù ông vẫn còn sống. Đã hơn 25 năm cô đã không gặp lại ông ấy. Những kỷ niệm về ông đã quá xa xưa và đã mờ đi. Cô đã không còn cảm giác mạnh mẻ với ông nửa. Tình cảm của cô chỉ dành chọn cho người mẹ đã nuôi dưỡng chị em cô.

Khác với cô Christensen, tôi không chứng kiến cảnh ba đánh má vì tôi nghỉ là không có chuyện đó sẩy ra. Vì nếu có mẹ tôi cũng đã ly dị với ba lâu rồi. Nghe mẹ kể lại chồng trước của mẹ đánh bà một bạt tay. Bà nhờ ông ấy vổ cho chị tôi ngủ nhưng ông lại lấy mền đấp lên con cho khỏi khóc. Bà chỉ nói với ông sao làm thế thì ông đánh bà. Sao khi mẹ tôi ru chị ngủ, bà bụp lại ổng rồi ly dị luôn. Nhờ thế mà bây giờ mới có tôi.

Cũng khác với cô Christensen, tình cảm của tôi đối với ba vẫn mạnh mẻ tuy tôi xa ba lúc mười một tuổi. Tính đến nay cũng gần 25 năm. Ngày xưa lúc còn ở Việt Nam ba cũng thường đi làm xa nên cũng ít khi gặp ông. Những kỹ niệm cha con tuy đã xa xưa nhưng tôi vẫn nhớ mãi bởi vì những chuổi ngày ở bên ba cũng không nhiều.

Cho đến nay tôi vẫn không biết lý do ba đã chọn lựa xa tôi. Khó hiểu hơn nửa là tình cảm giữa hai người. Tuy chẵng sống bên nhau nhưng vẫn là vợ chồng. Giữa hai người tôi thật sự không thấy mối quang hệ gì ngoài tôi ra cả. Lúc còn nhỏ tôi thường trách móc ông ấy nhưng bây giờ đã không còn nữa. Mỗi con người đều có chọn lựa riêng của họ. Ba đã chọn đường ba đi thì tôi cũng chỉ biết tôn trọng đều đó.

Hơn nữa bây giờ tôi cũng đã làm cha nên cũng cảm thông. Làm cha thật không dể và tôi cũng không phải là một người cha giỏi. Tôi có rất nhiều khuyết điểm nhưng cũng cố gắng làm hết mình. Có lúc tôi cũng phát điên nhưng có lúc cũng rất vui vẻ. Thấy được hai thằng con nó tiến triển mỗi ngày là hạnh phúc rồi. Bây giờ lúc mà tôi mong đợi nhất trong ngày là sau giờ làm việc đến đón hai con. Thằng Đạo thấy ba là mừng rở gọi “Daddy.” Còn thằng Đán thấy ba là khóc nức nở thật tội nghiệp nhưng chỉ cần ôm lấy nó và hôn nó thì nó nín ngay. Thế là ba cha con dắt nhau về nhà. Cả ba chui vô bồn đập nước tắm rữa sạch sẻ thì là cũng đến lúc mẹ nó về. Cả nhà ăn cơm, xem TV rồi cho hai đứa đi ngủ. Chỉ vậy thôi cũng mãn nguyện rồi.

Những chủi ngày như thế tôi đều nghỉ và nhớ đến ba. Giờ đây ông đã lớn tuổi rồi và cũng sống lủi thủi một mình. Mỗi Chủ Nhật ba đều gọi điện thoại thăm má. Lúc nào về thăm mẹ tôi cũng bắt điện thoại nói chuyện với ông nhưng ngoài câu hỏi thăm sức khoẻ thì cả hai đều không biết nói gì cả. Cảm giác thật xa lại khó tả. Tuy không nói ra nhưng ông cũng biết ông đã không tròn trách nhiệm nên ông cũng không đòi hỏi hay than trách gì. Ông chỉ có một yêu cầu, “Con ráng lo cho mẹ. Đừng lo gì cho ba. Mẹ khổ vì con rất nhiều.” Tôi cũng chỉ vâng lời nghe theo. Với mẹ, nếu có hai kiếp tôi cũng không thể nào trả nổi sự hy sinh và thương yêu bà đã dành cho tôi.

Sau khi nốc hết một ly cối Mojito tối qua, tôi không ngủ được vì men rum làm nóng cả người. Muốn đọc sánh nhưng lại bị ngà ngà nên mở NetFlix lên xem. Quẹt qua quẹt lại trên iPhone thì thấy có một phim có tựa đề thú vị nên cũng tò mò bấm vào.

After Porn Ends là phim tài liệu khảo sát về cuộc đời và nghề nghiệp của những ngôi sao đóng phim XXX. Điểm chính được nhấn mạnh là những khó khăn họ phải vượt qua sau khi rời bỏ phim ảnh. Vì một khi đã dẫm chân vào nghề nầy rồi thì không dễ dàng có lại được một cuộc sống bình thường.

Phần nội dung của phim thì cũng tạm được. Còn phần diễn viên thì quen quen. Thú thật thì tôi cũng chẳng để ý nhiều về những minh tinh này. Vì trong lúc xem, đầu óc đâu còn minh mẫn nữa mà chú ý. Tuy nhiên có một cô đã cho tôi được ấn tượng từ lâu. Cô tên là Raylene và cô cũng có xuật hiện trong phim tài liệu này.

Lúc còn ở trung học tôi có một thằng bạn khá thân đã cho tôi một băng video thu lại. Trong đó chỉ toàn Raylene đảm nhiệm vai chính. Chắc là thằng này nó cũng mê cô ta. Tôi đã cất giấu cuốn băng đó đến lúc lấy vợ.

Raylene làm tôi chú ý nhất là lối diễn kịch rất ngộ nghĩnh của cô trước khi giao cấu, nhất là những màng dụ dỗ trai tơ. Cô có thân hình đẩy đà quyến rủ. Tiếc rằng những vết xăm trên người giảm bớt đi phần lôi cuốn. (Đó cũng chỉ là thẩm mỹ cá nhân tôi.) Nhưng điểm đẹp của cô là nhan sắc trên gương mặt và nhất là chiếc mủi cao rất tao nhã.

Xem phim này mới biết thêm chút về cô. Raylene đã rời bỏ thế giới nghệ thuật XXX và trở thành người mua bán nhà cửa chuyên nghiệp. Còn về đời tư thì cô đã trở thành người vợ và người mẹ. Thôi thì cũng chúc mừng cho Raylene vậy.

For Father’s Day, my wife treated me to Ngọc Hạ Liveshow’s 10 Năm Sân Khấu, which was held in a small auditorium at Northern Virginia Community College. The show is part of a tour that Ngọc Hạ puts together herself to celebrate the 10th anniversary of her professional career. We left the kids with grandma on a Sunday afternoon to attend the show. I thought it would last about two hours the most and didn’t expect much from it, yet the ran almost four hours and surpassed my expectation.

Under the musical direction of pianist Nguyễn Quang and with the support from her good friends Nguyên Khang and Trần Thái Hòa, Ngọc Hạ gave fans around the Metro Area an unforgettable evening. She brought back so much memories from her successful performances including “Tình Hoài Hương” (Phạm Duy), “Đưa Em Tìm Động Hoa Vàng” (Phạm Duy), “Không Thể Và Có Thể” (Phó Đức Phương) and “Mái Đình Làng Biển” (Nguyễn Cường).

Trần Thái Hòa and Nguyên Khang gave their all as well. The duets between Ngọc Hạ and Trần Thái Hòa on “Kiếp Nào Còn Yêu Nhau” (Phạm Duy) and “Tóc Mai Sợi Vắng Sợi Dài” (Phạm Duy) were exceptional. Likewise the duets between Ngọc Hạ and Nguyên Khang on “Chân Trời Tím” (Trần Thiện Thanh) and “Trở Về Mái Nhà Xưa” (Phạm Duy) were outstanding. The surprise, unexpected duet was “Áo Anh Sứt Chỉ Đường Tà” from Trần Thái Hòa and Nguyên Khang.

Although the show was promoted as “nhạc thính phòng” (intimate music), the only performance that was closest to intimacy was Nguyên Khang’s rendition of “Cô Đơn” (Nguyễn Ánh 9), which accompanied only by piano. The rest of the tunes were backed up by the band, which consist of Nhật Huấn (synth), Nhật Hùng (bass), Nhật Hải (guitar) and Doanh Huỳnh (drums).

What made 10 Năm Sân Khấu a memorable show was that the three established singers are at the top of their game. Pianist Nguyễn Quang also had done an excellent job of holding down the keyboard as well as keeping the band in tuned. I am so glad to see Ngọc Hạ made the necessary investment on the show and it well paid off. If the show comes to a city near you, definitely worth checking out.

Cu Đán hể nó thân thiện với ai là nó đứng đối diện với người ấy và nhìn chứ không đụng đậy gì cả. Hôm nọ nó thấy thằng Mỹ con lớn hơn cu Đán vài tháng đang ngồi chơi với ba nó thì cu Đán chạy đến trước mặt thằng nhỏ. Thằng nhỏ cũng hơi ngạc nhiên nên quây sang ba nó. Tôi liền bảo, “Đán, say hi to friend.” Đán vẫy tay thì ông ba cũng bảo thằng con chào lại. Thế là hai đứa chơi với nhau được vài phút.

Hôm kia cu Đán thấy một em Mỹ nhỏ hơn nó một tí đang ngồi trong xe đẩy nó cũng đến gần nhìn. Tôi cũng bảo, “Đán, say hi to friend.” Nó cũng vẫy tay và con bé vẫy tay lại. Nó nhắm con bé đã rồi thì lại bỏ chạy đi chỗ khác.

Cuối tuần vừa qua, cả gia đình đi ăn sinh nhật con của thằng bạn chơi với nhau ở trung học. Đến lúc cả đám con nít đứng vào để chụp hình. Thàng Đạo thì không chịu. Còn thằng Đán thì tôi cũng đưa nó vô đứng chung. Nó liền chạy đến thằng nhỏ bận áo cam và đứng trước mặt. Thằng đó thì lớn hơn nó vài tháng thì phải. Thằng đó nhanh chóng lấy tay đẩy Cu Đán. Cu Đán vẫn đứng yên. Tôi định bảo Cu Đán chào bạn nhưng chưa kịp thì thằng đó đẩy mạnh làm cu Đán bị mất thăng bằng và ngã xuống.

Tất cả cha mẹ điều đứng xung quanh. Tôi liền chạy đến đỡ thằng con mình lên. Còn cha mẹ của thằng đó không lên một tiếng để nhắc nhở thằng con của mình.

Lúc hai cha con trong tiệm bước ra, Đạo nói, “Daddy, I see smoke. Why is there smoke?” Tôi nhắc nó, “Con nói tiếng Việt đi.” Nó hỏi, “Tại sao có khói?” Tôi trả lời rằng, “Thì người ta hút thuốc nên ra khói.” Nó hỏi tiếp, “Daddy, tại sao người ta hút thuốc?” Tôi ngập ngừng chưa biết phải trả lời như thế nào thì nó tự trả lời lấy, “Because người ta bị bệnh.” Tôi mỉm cười trả lời, “Ừ thì chắc là như vậy.”

Nó cũng có lý. Hút thuốc cũng là bệnh mà là bệnh nghiện. Một hồi tôi mới nghỉ ra tại sao nó nói thế. Thì ra là mỗi khi nó bệnh, tôi điều nói với nó là phải uống thuốc nên nó nhớ thuốc là liên quan đến bệnh.

Hôm nay là ngày sinh nhật mẹ. Mới đó mà mẹ tôi đã 76 tuổi đời. Mấy năm nay tôi luôn bận rộn trong công việc và con cái nên cũng không có thời gian nhiều bên mẹ. Tuy lúc nào trong thâm tâm tôi cũng nghỉ và nhớ đến mẹ, tôi vẫn luôn hổ thẹn không kề cận bên người đã thương yêu tôi suốt cuộc đời.

Dĩ nhiên lúc nào mẹ muốn ở với chúng con, chúng con điều hoan nghênh cả. Cho dù mẹ ở đâu, con cũng luôn cầu nguyện và tạ ơn trên ban cho mẹ sức khoẻ. Chỉ cần nghe được tiếng nói của mẹ qua điện thoại là con vui rồi. Cám ơn mẹ và chúc mẹ sống hơn 100 tuổi.

Loc Duong, a dear friend, wrote in:

Hey Donny,
Your entry about your childhood in a temple was very tender and touching! You might enjoy this video filmed in Hanoi a few years ago. I am writing this email in Vietnamese because I know you can read/write in Vietnamese and it just feels more natural for me when writing about subjects like this one:

Here’s his fantastic review of Hương Sen Mầu Nhiệm.

Chương trình nhạc với chủ đề nghe cổ xưa nhưng được thực hiện trong phong cách rất avant-garde bởi phần mise-en-scene và hòa âm do Việt Tú và Trần Mạnh Hùng, 2 nghệ sĩ trẻ được đào tạo ở Mỹ thực hiện. Trần Mạnh Hùng đã từng viết nhiều bài blog diễn tả cảnh phố xá New York thấy được từ cửa sổ cô đơn của một apartment ngay trên con đường bụi đời Canal của Manhattan.

Phần mở đầu (phút giây 5:20) có lẽ là phần “đã” nhất cho những ai thích tìm hiểu mối hỗ tương giữa lễ nhạc Phật Giáo và nghệ thuật Việt Nam. Thật kinh ngạc khi thấy các tăng ni miền Bắc hát Chèo “pro” đến như vậy. Màn này làm nhớ đến một người quen Thái Lan đã nói “Phật giáo tiểu thừa Thái Lan không có những lễ nghi nhiều nhạc tính như bên đại thừa, vốn tụng kinh như hát và được phụ họa bởi nhiều nhạc cụ.”

Tươi mát nhất có lẽ là phần Anh Quân đệm guitar cho con gái Anna hát một ca khúc do bố sáng tác, sử dụng độc có 1 câu bằng tiếng Phạn. Ana quá giống mẹ, nhưng không biết chiếc mũi Trung Đông đến từ đâu?

Màn kèn, trống của các vị sư nữ nhắc ta nhớ đến sự chớm nở của Phật giáo Tây Tạng tại miền Bắc những năm gần đây. Có lẽ vì vậy nên Trần Tiến đã viết trong ca khúc Ra Ngõ Tụng Kinh:

Âm dương nằm ngang ngũ hành nằm dọc
Em chưa biết đọc, em nằm nghiêng
Em vẫn nằm nghiêng ngó mặt trời xanh em đợi anh
Mặt trời xanh, hai đứa chúng mình
Một ổ rơm ấm, tu thiền mật tông
Mặt trời xanh, hai đứa chúng mình
Một ổ rơm ấm, tụng kinh thánh hiền

Một tiết mục rất nhiều sáng tạo (có thể bị cho là khó hiểu bởi những ai không hề xem/nghe nghệ thuật hiện đại) là nhạc cảnh Bến Giác (phút giây 44:15). Phần múa hiện đại diễn tra trên nền nhạc của Quốc Trung, tác giả trường ca Đường Xa Vạn Dặm. Chiều sâu không gian và độ dài lịch sử được tạo ra bằng cách bố trí ánh sáng thay vì những hình vẽ lòe loẹt thường thấy trên các sân khấu của người Việt. Một lần nữa, tiếng tụng kinh hòa lẫn với âm giai chèo và chầu văn khiến cho ta giật mình cảm thấy nguồn gốc tâm linh và văn hóa Văn Lang vẫn còn sống một cách kín đáo trong huyết quản mình.

Phần phỏng vấn nhà sư đến từ chùa Hương cho nghe lời người xưa: “Chẳng thơm thì cũng hoa nhài. Dù không thanh lịch cũng người Tràng An.” Khiến một sư bà tươi cười, khoe cả một hàm răng nhuộm đen.

Đức Tuấn đến từ Sài Gòn hát một ca khúc thật xưa của Thẩm Oánh. Ca từ bị lỗi thời nhưng bù lại phần múa và tác dụng ánh sáng quá đẹp!

Vượt trội hơn tất cả về giai điệu lẫn tưởng là ca khúc Chắp Tay Hoa của Phạm Duy, phổ từ thơ của Phạm Thiên Thư do Mỹ Linh trình bày. Con người thích phá lệ của Phạm Duy đã mạnh dạn bước ra khỏi trường phái Phật giáo cổ truyền nơi đình chùa để hòa mình vào vũ trụ của “không nhơ không sạch, không thêm không bớt” của tinh thần Bát Nhã.

Bài hát sau cùng có vẻ nghiêng về lịch sử Thăng Long trong ý tưởng, và đươm vẻ âm nhạc Tây Phương nên đã thích hợp với kỹ thuật thanh nhạc của Đức Tuấn và Mỹ Linh.

Chắc chắn có người thích và kẻ ghét chương trình này, nhưng ít ra đây là lần đầu tiên âm nhạc Phật giáo được chính thức giới thiệu trên cùng 1 sân khấu từ 2 góc độ riêng biệt: sự gắn bó giữa lễ nhạc Phật giáo với truyền thống âm nhạc, sân khấu Việt Nam và khả năng được làm mới của nó trong hoàn cảnh bành trướng của âm nhạc Tây Phương. Cả 2 lĩnh vực trên, trong chương trình này, đã được làm tròn một cách xuất sắc bởi những thế hệ trẻ như Quốc Trung, Anh Quân, Việt Tú, Trần Mạnh Hùng: đầy sáng tạo và không bao giờ đi trở lại một cách lười biếng con đường của những người đi trước.