Khi đọc tựa đề album solo, Sing My Sol, của nhạc sĩ Giáng Son, tôi nghĩ là “Sing My Soul”, nhưng “Sol” ám chỉ đến nốt nhạc G. Giáng Son tự nhận rằng cô không phải là một ca sĩ có giọng hay và điều này cho thấy rõ qua ca khúc “Thu sớm” khi cô hát những nốt cao rất mỏng manh và yếu ớt. Tuy nhiên, cô biết điểm mạnh của mình nên đã thu album này theo dạng acoustic cùng với tiếng đàn guitar của nhạc sĩ Trần Đức Minh. Vì đây là những ca khúc do chính cô sáng tác nên cô bộc lộ được cảm xúc trong lời ca của mình. Chẳng hạn như “Nắng muộn”, cô hát mộc mạc và giản dị: “Nắng muộn một mình ngồi hát thầm / Từng lời ngẩn ngơ như thơ vang lên từ mơ”. Người nghe cảm nhận được từng chữ một trong đó. Nên theo tôi vẫn nghĩ tựa đề vẫn là “Sing My Soul” vì Giáng Son đã ca bằng tâm hồn của một người nhạc sĩ.

Album năm 2020, Hôm qua hôm nay và sau này, của Nguyên Hà gồm có những ca khúc pop ballad êm dịu. Từ bài đầu, “Chờ ngày lời hứa nở hoa” (Hồ Tiến Đạt), đến bài thứ 5, “Hôm qua hôm nay” (TAW), những ca khúc mang âm hưởng đượm buồn và đều đặn.

Đến bài thứ 6, “Ví dụ” (Cao Minh), album mới đổi hướng sang giai điệu blues nồng nàn và giọng Nguyên Hà uyển chuyển nhẹ nhàng trong nhịp điệu swing. Bài kế tiếp, “Anh thích, em thích” (Amy Lương), Nguyên Hà cùng Hà Anh Tuấn thử thách phong cách swing. Cả hai cùng thí nghiệm scat singing. Nghe cũng khá nhưng chưa chuyên nghiệp lắm. Scat singing không chỉ đòi hỏi kỹ thuật mà còn sự tự tin và sự ứng biến nhanh nhẹn.

Ca khúc “Sau này hãy gặp lại nhau khi hoa nở” (Rinnie Blue) khép lại album với phần đệm orchestra trau chuốt. Nguyên Hà hát như muốn giữ lại người nghe, “Mình gặp nhau khi mùa hoa nở nhé / Xin đừng, đừng nói chia ly…”

Á đù… Đến giờ mà còn bắt học DEI? Đám Vail này chắc chưa đi mưa nên chưa thấy lạnh. Thì ra toàn là dân trượt tuyết nên đéo biết lạnh. Chẳng những đành phải học DEI, mà tôi rất vui vì còn có công ty xem trọng giá trị của DEI.

Điều vô lý là đây là lần thứ nhất tôi nghe Điều vô lý thứ nhất của Nguyên Hà hát ca khúc Hồ Tiến Đạt tuy album đã phát hành 6 năm trước. Tôi được biết đến và mê giọng hát Nguyên Hà qua tác phẩm bộ ba Địa Đàng của nhạc sĩ Quốc Bảo nhưng lại không tiếp tục theo dõi đường lối của cô sau đó.

Từ Địa Đàng thứ nhất (phát hành năm 2012) đến Điều vô lý thứ nhất (phát hành năm 2019), Nguyên Hà hát chuẩn hơn nhiều, đặc biệt là cách phát âm của cô không còn nặng nề như xưa nữa. Chẳng hạn như ca khúc chủ đề, cô hát rõ ràng từng chữ, “Ta mang về em một chút đường / Tan tan vào ta ta bớt đắng”, qua tiếng đàn guitar và cello mộc mạc.

Qua giai điệu blues buồn mang máng, cô hát ca khúc “Em ở đâu” nhẹ nhàng nhưng truyền cảm, đặc biệt câu, “Em chưa muốn về / Em đang muốn quên / Những lắng lo ngày nào những nỗi đau ngày mai”. Ca từ của Hồ Tiến Đạt cũng khá lãng mạn, “Hay em muốn về cùng tôi xây tổ ấm / Bên kia đồi, hong tóc khô bên trời / Nghênh ngang cơn gió thu về / Tóc em thơm mùi gạo khê / Em ơi hãy về”. Thời nay chỉ nấu cơm bằng nồi cơm điện đắt tiền làm gì mà còn mùi gạo khê.

Ca khúc êm dịu “Đôi điều cho ngày mai” được thu âm giản dị qua tiếng hát Nguyên Hà và tiếng đàn dương cầm. Nhưng lối dùng syncopation tạo ra phong cách piano jazz khiến cho ca khúc nổi bậc hẳn. Nhắc đến jazz thì phải đề cập đến bài song ca giữa Nguyên Hà và chính tác giả qua ca khúc có tựa đề rất thực tế, “Khi mình chán nhau”. Qua nhịp điệu bossa nova lả lướt, đột nhiên chàng hỏi nàng, “Một ngày không xa đó / Nếu tôi và em / Bỗng nhiên chán nhau”. Yêu nhau, bên nhau, chán nhau là chuyện thường cho những mối tình trẻ. Còn tình già như tôi thì không có quyền chán. Có chán cũng ráng chịu chứ than vắn thở dài cũng chẳng được gì.

Tuy khám phá hơi muộn nhưng Điều vô lý thứ nhất là một concept album đáng được thưởng thức từ đầu đến cuối từ giọng hát đến ca khúc đến hòa âm.

Tôi chơi bạn rất ít nhưng khi đã thành bạn rồi thì tôi chơi hết mình. Yếu điểm của tôi là khi đã thân nhau thì tôi mất đi cảnh giác và không còn dè dặt nữa. Cứ ngỡ rằng mình hiểu được bạn mình.

Chuyện xảy ra vài ngày qua tuy rất nhỏ nhoi nhưng đã đánh thức tôi. Có những quan hệ không đơn giản chỉ qua rượu chè hay đùa giỡn. Tôi chấp nhận mình đã sai. Đã dùng lời lẽ vượt bậc cấp. Tôi chỉ nghĩ đơn giản đã thân nhau rồi thì bậc cấp không quan trọng, nhất là khi đã sống trên đất nước bình đẳng (you & me) bao nhiêu năm qua. Hơn nữa, cả đám vẫn thường hay đùa giỡn ngang ngang nhau.

Tôi thừa nhận mình đã vượt qua bậc cấp nhưng nếu cho tôi bất kính thì hoàn toàn không. Tôi luôn kính nể bạn bè. Nếu như tôi không kính trọng bạn bè thì tôi chẳng bao giờ giữ mối quan hệ cả, không chỉ ở bạn bè mà luôn cả người trong gia đình.

Tôi luôn tự nhắc nhở mình phải đề phòng trong những mối quan hệ nhưng rồi không thể kiểm soát được cảm xúc của mình. Lần nào cũng như lần nấy, tôi quá tin tưởng cảm giác của mình mà quên đi cảnh giác để rồi chuyện mất lòng xảy ra.

Bài học chẳng bao giờ rút kinh nghiệm. Người ta thân thiết và đối xử tốt với mình không có nghĩa là không có ranh giới. Bạn bè chơi sòng phẳng không lợi dụng nhau là đủ rồi. Đừng để cảm xúc tiến xa hơn nữa. Tôi rút kinh nghiệm và rút lui lại một bước.

Có những lúc chỉ muốn quay về với thế giới của riêng mình nhưng cũng có những người bạn rất nhiệt tình như anh bạn nhậu và anh bạn nhạc của tôi. Đi chơi chung lúc nào cũng cảm thấy thoải mái mà không cần phải cảnh giác.

Vừa đọc xong truyện tiểu thuyết Điều bí mật của tác giả Hân Như. Không biết sách trên giấy thì bao nhiêu trang, nhưng trên iPhone là 1010 trang. Lúc ban đầu, tôi ngần ngại có nên đọc hay không vì tôi không mấy thích đọc sách dài trên màn hình. Tuy nhiên khi đọc thử vài trang thì tôi bị lôi cuốn bởi lối viết nhẹ nhàng, thơ mộng, và truyền cảm của Hân Như, tuy tôi chưa đọc sách của cô trước đây.

Đúng với tựa đề, Như Hân câu đọc giả từ bí mật này đến bí mật khác. Đương nhiên, trong chuyện tình cảm thì phải có kẻ lành kẻ ác, kẻ thắng kẻ thua, và kẻ hạnh phúc kẻ đau buồn. Bên cạnh những mối tình éo le, tác giả để lại trong đầu óc người đọc cái đẹp của Hà Nội, tuy tôi không biết gì về Hà Nội cả. Thú vị hơn là cô cho đọc giả nếm những món ăn độc lạ của Việt Nam. Chẳng hạn như món “bốc mả”, Như Hân diễn tả:

[Ông] chủ quán đặt lên bàn, ngay trước mặt ba người một cái mâm, sau đó đặt tiếp lên mâm một cái rổ tre lớn, vốn thường để rửa rau sống. Cuối cùng, ông tiến lại bếp, nhấc cái nồi lớn để đun nước dùng lên, bê thẳng ra phía bàn và đổ mọi thứ ở trong ra cái rổ tre. Đồ trong nồi vẫn nóng nên khói bốc lên nghi ngút. Chút nước còn sót lại chảy hết vào mâm ở bên dưới.

Ông chủ quán đặt cái nồi xuống đất rồi ngồi xuống cạnh người đàn ông đạp xích lô. Đại cười và lại rót tiếp ba ly rượu nữa. Tường Vi nhìn vào trong cái rổ đẩy hơi nóng bốc lên, chỉ thấy bên trong rất nhiều xương, đủ các loại mà cô cũng không phân biệt nổi là xương của con gì. Ba người đàn ông cụng chén và uống rượu, trong khi Vi vẫn ngồi nhìn đống xương đã rũ hết cả thịt trong cái rổ ấy, lóng ngóng một hồi cũng không biết phải làm gì.

Không chén, không đũa, chẳng lẽ là dùng tay?

Đây là lần đầu nghe món “bốc mả”. Dĩ nhiên nếu có cơ hội tôi cũng sẽ thử cho biết. Quyển tiểu thuyết này đã đồng hành cùng tôi hơn sáu tuần. Buổi sáng thức dậy cũng đọc. Lên xe buýt đi làm cũng đọc. Ăn trưa xong cũng đọc. Lên xe buýt đi làm về cũng đọc. Trước khi đi ngủ cũng đọc. Tôi đọc chậm để được thả hồn mình vào câu chuyện hư cấu chứ không muốn đối diện với đời thật. Nhưng truyện hay nào thì cũng đến lúc phải kết thúc. Cũng may là ngày mai lại vào thư viện tìm truyện khác.

Thú thật tôi không thích tiếng hát Phạm Hoài Nam lắm nên không rõ sao nhạc sĩ Quốc Bảo luôn lăng xê anh ta. Cho đến những ngày vừa qua tôi bị cảm chỉ nghỉ ngơi trên giường. Ngoài đọc tiểu thuyết, tôi nghe album mới phát hành, Tinh khôi yêu lại, của Phạm Hoài Nam hát Quốc Bảo. Không biết nghe riết rồi quen hay cách hát của anh truyền cảm hơn qua album đôi này, mà càng nghe càng thấm.

Đĩa một toàn những ca khúc quen thuộc của nhạc sĩ Quốc Bảo. Tôi biết đến ca khúc “Vừa biết dấu yêu” qua tiếng hát Nguyên Hà, nhưng phần hòa âm điện (electric) làm cho ca khúc mới hơn và hợp với giọng trầm của Phạm Hoài Nam. Với “Tóc nâu môi trầm” thì không thể nào thoát khỏi tiếng hát Mỹ Tâm, nhưng phần hòa âm với giai điệu Spanish lả lướt, nhất là tiếng đàn guitar và violin, khiến cho ca khúc được tươi trẻ nhưng trưởng thành. Dĩ nhiên “Em về tinh khôi” thì không nào không có hình bóng Trần Thu Hà, nhưng acoustic version của Phạm Hoài Nam nghe nhẹ nhàng và hồn nhiên, khác biệt với kỹ thuật của Trần Thu Hà.

Đĩa hai thì toàn những ca khúc mới đối với tôi, vì tôi không biết nhiều ca khúc của nhạc sĩ Quốc Bảo. Lời ca của anh thì quá sâu sắc rồi. Chẳng hạn như “Dắt nhau đi” với ca từ như, “Người cám ơn người vì đã yêu thật lâu / Người hát câu yêu như trong máu”. Phạm Hoài Nam bộc lộ cảm xúc qua giai điệu blues rất tinh khiết. Bài hòa âm được những phần solo tuy ngắn nhưng rất phê. Ca khúc “Bỏ quên” được hòa âm theo giai điệu country-rock nghe lạ và phần ragtime solo thì thật thú vị. Rất hiếm trong nhạc Việt có phần kết hợp như thế.

Phải công nhận nhạc sĩ Quốc Bảo với tài năng khám phá những nét hay trong giọng hát. Anh đã thành công với tiếng hát Phạm Hoài Nam không chỉ qua ca khúc của chính mình mà còn cả phần producer.

Vài tuần trước, vợ chồng anh họ ghé thăm tôi. Lâu lắm mới có dịp gặp lại anh chị nên hỏi thăm qua lại chuyện gia đình. Anh hỏi tôi về người chị cả. Tôi ngập ngừng không biết trả lời như thế nào. Đành thú thật rằng chị ấy đã cắt đứt tình chị em với tôi nên tôi cũng không biết giờ đây chị ấy ra sao.

Chuyện này tuy riêng tư nhưng cũng không có gì phải giấu giấu giếm. Thôi thì viết xuống đây một lần rồi sẽ cho vào quên lãng và để những người thân khỏi phải thắc mắc nữa. Thú thật đến giờ phút này, tôi vẫn không biết chuyện gì đã xảy ra.

Mỗi năm giỗ mẹ, tôi và chị ba mời bà con người thân đến tưởng nhớ mẹ. Giỗ thứ nhất, tôi nhắn tin và gọi điện thoại cho chị cả. Chị ấy không trả lời và cũng không đến thắp một nén hương cho mẹ hoặc viếng thăm mộ người đã sinh mình ra và nuôi dưỡng mình nên người. Tôi buồn lắm.

Giỗ thứ nhì, tôi gọi cho chị ấy nhưng số đã bị chặn. Tôi nhắn tin cũng không thấy trả lời. Tôi thất vọng vì chỉ một ngày để tưởng nhớ mẹ mà người chị cả cũng không đến. Đến giỗ thứ ba thì tôi không buồn và không thất vọng nữa cho dù tôi đã nhắn tin và chị đã không hồi âm.

Đến giỗ thứ tư cuối năm vừa qua, tôi hoàn toàn không còn hy vọng nhưng vẫn nhắn tin đến chị. Kết quả vẫn thế. Chị vẫn không trả lời và vẫn không đến để tưởng niệm người mẹ đã mang nặng đẻ đau và đã có công nuôi nấng chị em tôi nên người.

Sau ngày giỗ lần thứ tư, tôi viết cho chị lá thư cuối cùng để hỏi cho rõ ràng. Với người mẹ ruột đã nằm xuống mà chị còn tuyệt tình đến thế thì đối với thằng em cùng mẹ khác cha này có tình nghĩa gì. Dĩ nhiên tôi nhận thức được điều đó nhưng tôi vẫn hy vọng hàn gắn lại tình chị em. Tôi luôn mang ơn chị đã bảo lãnh tôi qua Mỹ. Tuy nhiên, tôi tôn trọng sự quyết định của chị. Chị không nhìn nhận thằng em này thì tôi đành phải chịu.

Sau khi nhận được tin dài của tôi, chị ấy trả lời cho biết rằng, “Mẹ đã làm tròn bổn phận khi bả còn sống, đến khi chết rồi thì coi như xong, không khóc không la làng như những đứa con khác”. Còn về phần tôi thì chị cho biết, “Người thù dai không ai xa lạ chính là người chị của You, either you have to accept or none, thank you”.

Tôi không biết mình đã làm gì để chị ấy hận thù, nhưng giờ đây tôi cũng không muốn biết. Có chấp nhận hay không giờ đây không còn nghĩa lý gì nữa vì trong thâm tâm tôi đã không còn người chị này nữa. Loài không biết ơn nghĩa sinh thành, nhất là với người mẹ đã nằm xuống, thì không xứng đáng để làm chị của tôi.

Hôm nọ người bạn tặng quả dưa gang. Tôi bế trên tay đầy nghẹn ngào. Mỗi lần làm dưa gang, mẹ trộn với đường và cho đá vào. Khi đá tan ra, nước vừa lạnh vừa ngọt. Tôi chỉ uống nước đường, còn cái vừa bở vừa lạt tôi trả lại cho mẹ. Mẹ múc từng muỗng ăn ngon miệng. Đến bây giờ vẫn không mấy thích ăn dưa gang nhưng luôn nhớ đến mẹ.

Hôm trước nhìn thấy mấy thỏi đường nâu trong bếp. Chắc là vợ mua để kho thịt hay kho cá. Tôi nhớ đến những thùng đường mẹ mua đi bán lại. Những ngày nắng nóng của trưa hè, mẹ đạp xe chở tôi ở phía trước và thùng đường ở đằng sau. Mỗi lần qua cầu, mẹ phải xuống dắt bộ chiếc xe, thùng đường, và tôi. Có lần cả thùng đường bị mấy chú cơ quan lấy đi. Chỉ thấy gương mặt của mẹ buồn bã mà không biết lý do.

Mỗi khi ăn quả trứng luộc, tôi lại nhớ đến mẹ. Sau khi định cư ở Lancaster, Pennsylvania, mẹ đã nộp đơn rất nhiều hãng xưởng, chỉ riêng có hãng trứng nhận mẹ. Mỗi buổi sáng dù mùa hè nóng nực hay mùa đông lạnh buốt, mẹ vẫn thức sớm đi làm. Và mẹ đã làm trong khu luộc hột gà cho tới lúc mẹ về hưu.

Từ lúc chứng kiến cảnh mẹ đi buông đường hay làm trong hãng hột gà quá cực nhọc để kiếm tiền nuôi gia đình, tôi đã không dám xài tiền phung phí. Cho đến tận bây giờ, tôi vẫn đắn đo mỗi khi xài tiền mặc dù tôi có đủ khả năng.

Mỗi khi nhìn thấy những món đồ liên quan tới mẹ, hình ảnh của mẹ xuất hiện trong tôi. Ước gì thời gian được quay trở lại nhưng thực tế không thể nào thay đổi. Mẹ tôi giờ đã không còn bên tôi nữa. Có nuối tiếc cũng đã quá muộn màng. Những ai còn mẹ hãy cố gắng dành thời gian với mẹ mình.

Trưa nay nhã hứng thiết kế lại “Tình thư thứ ba” của nhạc sỉ Vũ Thành An. Cho phần hậu cảnh, tôi chọn hình mẫu giấy và phong bì cũ để thiết kế tựa lá thư xưa. Để tạo lại cảm giác như viết bằng tay, tôi chọn bộ phông Bad Script của Gaslight. Mẫu chữ này đã thiết kế dựa theo cách viết của chính người thiết kế Roman Shchyukin. Tuy phông chữ lả lướt nhưng cũng đọc được không khó lắm. Mời cả nhà đọc thử.