My son Đạo has been reading my blog. He reads not only just my latest posts but also the archives. He has read as far back as 2014 on family-related posts in English. He has 11 years worth of materials to go.

I have been blogging for 18 years and I have finally found an audience. That’s an accomplishment that I have never set out to do. Even today, I write for myself. I have been writing like no one is reading. I don’t think about any particular audience when I write. Not setting an expectation liberated me to write whatever was on my mind. The drawback is that I had gotten myself in trouble on several occasions. I didn’t know how far I had gone until it backfired. I rather take that risk than censoring myself. If I cannot be free to write on my personal blog, I might as well just shut it down. For almost two decades of blogging, I only fucked up a dozen times. That’s pretty good.

My only goal for this blog has always been to practice my writing. I started writing in English first because I was terrible at it. I could not keep my grammar straight. English has so many rules and some of them are so idiosyncratic. Even today, I still have to look up lay versus lie to make sure I use the correct one. I have made tons of grammatical errors, but I kept on writing like no one is watching. I don’t give a shit about the grammar police, but I always welcome edits from anyone who cared enough to send them my way.

While concentrating on English, my Vietnamese was slipping. I only began to write in Vietnamese when I figured out how to add diacritical marks. Unlike English, Vietnamese is a bit easier to write for me. Other than keeping my spelling straight, I don’t have to worry about grammatical errors. I realized that Vietnamese has no grammar rules. There’s no such thing as singular versus plural. There’s no rule on past, present, future, and perfect tenses. I could not find a Vietnamese grammar book. I don’t think it existed. (If anyone has such a book or knows one, please let me know.) I can build up my sentences any way I wanted to and it would not be grammatically wrong. They might not make any sense, but they are not wrong. As long as I spell correctly and have a logical flow, I can write in Vietnamese. Because there’s no rules in Vietnamese, it is a challenge to become really good at it. One of my favorite Vietnamese songwriters is Trịnh Công Sơn whose lyricism remains fascinating to study. He bent and substituted words in unexpected places and still managed to make his lyrics flow naturally. You would miss his wordplay unless you pay close attention to it. I still read his lyrics and discover something new every time.

For my blog, the topics varied from deeply personal to mundane documentation. I don’t know if anything I had written resonates with anyone. I didn’t know who reads my site, but I do now. Of course I welcome him into my world. This blog is a place for me to collect my thoughts, my daily activities, and my personal interests. It just isn’t private.

Thưa mẹ, hôm qua Chị Hương và Thơm, Cháu Chris, Phương, Sammy, Eric, Cháu Chắc Aiden, cùng vợ chồng con đến Chùa Di Đà cúng thất thứ bảy cho mẹ. Đồng thời xin mẹ cho chúng con xả tang và thỉnh hình về thờ và tưởng nhớ mẹ.

Tết năm nay mùa dịch vẫn còn nên mọi người vẫn cẩn thận đeo khẩu trang và cách xa một chút. Sau khi rời chùa, cả gia đình ghé qua khu Eden ăn trưa. Tình cờ nghe được tiếng pháo nổ giòn giã làm chúng con nhớ về quê nhà tuy rằng giờ đây quê nhà cũng không còn được nghe tiếng pháo nữa. Đã lâu lắm rồi gia đình mới có cơ hội ngồi ăn một bữa trưa ấm cúng với nhau. Rồi đám cháu và chắt trai của mẹ tụ họp lại chơi với nhau. Chúng nó đồng trang lứa nên rất hợp gu và thân tình. Như thế là vui và hạnh phúc rồi.

Mẹ đã cách xa chúng con bảy tuần rồi. Nỗi buồn cũng từ từ lắng xuống nhưng nỗi nhớ vẫn không thể nào nhạt phai. Cho dù con không muốn chấp nhận nhưng cũng phải đối diện với sự thật. Con còn quá nhiều trách nhiệm đối với những người xung quanh và bản thân mình. Con không thể nào gục ngã. Những đêm trầm trọc khó ngủ con cũng phải ráng để lấy sức cho ngày hôm sau.

Con đã không dám đụng đến rượu vì sợ tinh thần yếu đuối của mình sẽ bị rượu khống chế. Con ăn chay được 49 ngày và dường như con đã mất đi sự thèm muốn mùi vị của thịt. Không ăn thịt con cảm thấy nhẹ nhàng hơn nên con sẽ tiếp tục thực hành cho đến khi nào muốn trở lại ăn mặn. Lúc trước tưởng ăn chay khó khăn nhưng giờ đây thấy cũng dễ dàng. Mỗi Chủ Nhật ghé chùa mua về ăn cả tuần. Khỏi phải làm phiền đến vợ làm món chay riêng cho con tuy vợ luôn sẵn sàng nấu. Mấy đứa cháu nội của mẹ phải ăn hết những gì trên đĩa của tụi nó vì ba chúng nó không thể nào ăn đồ thừa của bọn nó.

Mỗi lần kết thúc tụng kinh cầu siêu, thầy Pháp Quang thường đọc những câu thơ như, “Công cha như núi Thái Sơn / Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra,” hoặc, “Nước biển mênh mông không đong đầy tình mẹ / Mây trời lồng lộng không phủ kín công cha.” Riêng con thì mượn lời ca của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, “Mẹ ra đi nơi này vẫn thế / Vẫn có mẹ trong tim chúng con.” Đúng thế, cuộc sống của chúng con vẫn phải tiếp tục trên thế gian này. Khi không còn được ở trọ trên cõi đời này nữa chúng con sẽ gặp lại mẹ ở miền Cực-Lạc.

Thưa mẹ, sáng Chủ nhật tuyết lại rơi. Tưởng đâu không được đến chùa nhưng sư cô bảo cứ việc đến tụng kinh và cầu siêu cho mẹ.

Mới đó mà mẹ đã rời xa chúng con sáu tuần rồi. Thời gian vun vút trôi qua mà hình bóng của mẹ vẫn không nhạt phai. Con vẫn thấy giọt nước mắt cuối cùng rơi xuống mi mẹ. Con vẫn cảm nhận được hơi thở cuối cùng của mẹ. Con vẫn nghe được nhịp tim cuối cùng của mẹ. Con không thể nào không xót xa mỗi lần tưởng nhớ lại những giây phút cuối cuộc đời của mẹ. Thời gian và tâm lý không thể giúp được con xoa dịu nỗi đau ấy. Giấc ngủ vẫn chưa yên tĩnh. Tâm hồn vẫn chưa lắng đọng. Cõi lòng vẫn chưa thanh tịnh.

Xuân năm nay lần đầu tiên vắng mẹ và những mùa xuân trong tương lai vẫn không có mẹ. Xuân tha hương đã quá buồn tẻ rồi. Giờ không còn mẹ mùa Xuân còn ý nghĩa gì nữa. Lúc trước chỉ cần gọi điện chúc Tết mẹ, được nghe tiếng của mẹ, hoặc được ở bên cạnh mẹ là đủ để có được mùa xuân trong con. Giờ đây mỗi mùa xuân về, con càng nhớ đến mẹ. Vẫn có mẹ trong tim con.

Hôm qua đọc kinh “Sám Khấn Nguyện” thấy tâm hồn nhẹ nhàng và đầu óc bớt căng thẳng nên con đã copy lại. Hôm nào cảm thấy nặng trĩu sẽ lấy ra niệm:

Kính lạy mười phương Phật,
Kính lạy mười phương Pháp,
Kính lạy mười phương Tăng,
Xin chứng giám lòng con,
Với tất cả tâm thành,
Dâng lên lời khấn nguyện.

Xin cho con mãi mãi,
Lòng tôn kính vô biên,
Hơn núi biển mênh mông,
Dâng lên mười phương Phật.

Xin cho con mãi mãi,
Lòng thương yêu không cùng,
Trải thế giới tam thiên,
Đến chúng sanh vô tận.

Xin cho khắp muôn loài,
Sống yên lành bên nhau,
Không ganh ghét oán thù,
Không chiến tranh giết chóc.

Xin cho kẻ bất thiện,
Biết tin có luân hồi,
Có nghiệp báo trả vay,
Để hồi đầu hướng thiện.

Xin kẻ mù được sáng,
Kẻ điếc lại được nghe,
Kẻ nghèo được ấm no,
Kẻ ốm đau bình phục.

Xin cho loài cầm thú,
Thoát được nghiệp ngu si,
Tái sinh vào cõi người,
Biết tu theo Phật Pháp.

Các vong linh vất vưởng,
Trong cõi giới u huyền,
Thoát nghiệp đói triển miên,
Quy y và siêu thoát.

Xin cho nơi địa ngục,
Chúng sinh đang đọa đày,
Khởi được tâm từ bi,
Để xa lìa cảnh khổ.

Cho chúng con mãi mãi,
Cúi xin mười phương Phật,
Chư Bồ Tát Thánh Hiền,
Đem chánh pháp thiêng liêng,
Sáng soi nghìn thế giới.

Dù sinh về nơi đâu,
Đều gặp pháp nhiệm mầu,
Để nương theo tu tập.

Cho con biết khiêm hạ,
Biết tôn trọng mọi người,
Tự thấy mình nhỏ thôi,
Việc tu còn kém cỏi.

Cho tay con rộng mở,
Biết san sẻ cúng dường,
Biết giúp đỡ yêu thương,
Đến những người khốn khó.

Xin cho con bình thản,
Chỉ lặng lẽ dùng lời,
Trước nghịch cảnh cuộc đời,
Dù bị mắng bằng lời,
Hay bằng điều mưu hại.

Xin tâm con sung sướng,
Khi thấy người thành công,
Hoặc gây tạo phước lành,
Như chính con làm được.

Cho con biết im lặng,
Không nói lỗi của người,
Cầu cho người hết lỗi.

Xin vòng dây tham ái,
Rời khỏi cuộc đời con,
Để cho trái tim con,
Biết yêu thương tất cả.

Cúi lạy mười phương Phật,
Đau khổ đã nhiều rồi,
Vô lượng kiếp luân hồi,
Đắng cay và mỏi mệt.

Nay con dâng lời nguyện,
Giải thoát, quyết tìm về,
Giác ngộ, quyết lìa mê,
Độ sinh đến ơn Phật.

Xin cho con giữ vững,
Được chí nguyện tu hành,
Không một phút buông lơi,
Không một giờ xao lãng.

Xin vẹn toàn giới hạnh,
Với thiền định lắng sâu,
Với trí tuệ nhiệm mầu,
Xóa tan dần chấp ngã.

Xin cho con tỉnh táo,
Không kiểu mạn tự hào,
Dù tu tiến đến đâu,
Vẫn tự tìm chỗ dở.

Nguyện cho con đi mãi,
Không đứng lại giữa đường,
Đến tuyệt đối vô biên,
Tâm đồng tâm Chư Phật.

Rồi trong muôn vạn nẻo,
Cửa sinh tử luân hồi,
Con mãi mãi không thôi,
Độ sinh không dừng nghỉ.

Cúi lạy mười phương Phật,
Xin chứng giám lòng con,
Lời khấn nguyện sắt son,
Dâng lên ngôi Tam Bảo.

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Thưa mẹ, sáng nay tuyết đã phủ đầy đường. Con gọi Sư Cô Hạnh Hiếu hỏi hôm nay chùa có cúng thất không. Cô cho biết thầy vẫn cúng nhưng con đừng đến vì tuyết vẫn đang rơi. Thế thì con nhờ thầy và cô tụng kinh, cầu nguyện, và cúng thất thứ năm cho mẹ.

Mỗi tuần con trông đến ngày chủ nhật để đến chùa. Thứ nhất là cầu siêu cho mẹ. Thứ nhì là được gần gũi những người cùng chung hoàn cảnh vừa mới mất người thân yêu. Thứ ba là được những tiếng đồng hồ nhẹ nhàng trong kinh Phật. Cuối cùng là mua những món chay để ăn cả tuần.

Mẹ rời xa chúng con đã năm tuần rồi. Con muốn trở lại cuộc sống bình thường nhưng vẫn cảm thấy thiếu sót hình bóng của mẹ. Lúc trước mỗi lần lái xe con thường gọi điện thoại thăm mẹ để cho qua thời gian. Giờ đây chỉ còn nghe lại những tin nhắn mẹ đã để lại cho con. Con vẫn nghe đi nghe lại cuộc chuyện trò của hai mẹ con mà con đã mạo muội quay lại. Nghe được tiếng nói của mẹ làm lòng con ấm lại rất nhiều.

Những nụ cười lẫn những giọt nước mắt, những lời ân cần lẫn những lời trách móc, những chuỗi ngày vui vẻ lẫn những chuỗi ngày buồn bã, những ký ức về mẹ vẫn in đậm trong đầu óc và tim con. Bốn mươi mấy tuổi đầu con mới cảm nhận được nỗi đau của đứa con mồ côi. Tuy đã trưởng thành và có thể tự lo cho bản thân và con cái, sự mất mát của cha mẹ vẫn làm cho con mất đi sự thăng bằng. Không phải trong cuộc sống nhưng trong tâm hồn. Không hối hận nhưng vẫn hối tiếc. Không khóc lóc nhưng vẫn rơi nước mắt. Không than vãn nhưng vẫn bày tỏ.

Con xót xa dùm những đứa trẻ mồ côi cha mẹ và vô cùng hạnh phúc cho những ai vẫn còn có cha mẹ. Mỗi lần nghe tin những người thân và bạn bè vượt qua được cơn bệnh dịch, con vô cùng vui mừng. Giờ đây cũng đã có thuốc ngừa dịch và mẹ vợ cũng đã chích. Vẫn chưa đến lượt con nhưng con sẽ đợi để những người cần hơn con, nhất là người lớn tuổi, được thuốc. Con vẫn phòng ngừa bằng cách đeo khẩu trang và xa cách mọi người khi ra khỏi nhà. Hy vọng đại nạn sẽ nhanh chóng trôi qua để không còn những sự mất mát oan uổng nữa.

Thưa mẹ, những đêm đông giá buốt khiến con xót xa nhớ về mẹ. Nơi mẹ nằm hoang vu và lạnh lẽo lắm. Lúc trước con nghe nhạc phẩm “Đừng bỏ em một mình” của nhạc sĩ Phạm Duy và nhà thơ Minh Đức Hoài Trinh do ca sĩ Thái Hiền trình bày con đã rùng mình. Giờ đây con không dám nghe lại. Con đã cố gắng rất nhiều để trở lại với cuộc sống bình thường nhưng trong thâm tâm và trí óc của con vẫn vắng đi một hình bóng quá lớn. Đêm đến con vẫn âm thầm rơi nước mắt. Sự ra đi của mẹ con vẫn không thể nào ngờ được. Con tìm đến kinh Phật để giúp con vượt qua nhưng lòng con vẫn không thể nào lắng xuống.

Hôm qua con đến chùa Di Đà niệm Phật và cúng thất thứ tư cho mẹ. Người đến cầu an và cầu siêu cho người thân nhiều hơn tuần trước. Con không biết mình đang làm gì. Chỉ cố gắng đặt niềm tin vào những lời khẩn cầu và hy vọng mẹ sẽ được siêu thoát. Lúc ba mất, sư bà Thích Nữ Nghĩa Liên đã trấn an con. Lúc mẹ mất, sư bà dặn dò trong vòng 49 ngày nếu được con nên ăn chay và viếng thăm những ngôi chùa gần chỗ con ở cúng dường và nhờ các sư cầu siêu cho cha mẹ.

Việc ăn chay thì cũng không có gì quá khó khăn đối với con. Mỗi chủ nhật sau giờ cầu siêu cho mẹ, con mua luôn những món chay tại chùa về ăn cả tuần. Giờ đây con cũng chẳng cảm thấy thèm thịt cá nữa. Chỉ cần chén cơm với dưa mắm thêm rau luộc cũng thấy ngon miệng.

Việc đi chùa và cúng dường các chị cũng đã giao phó cho con nên con cũng làm theo. Lúc trước con ít khi đến chùa. Thỉnh thoảng chỉ đi dự Tết mà thôi. Không ngờ ở Virginia, Maryland, và DC có rất nhiều chùa. Chỉ ngắm nhìn những tượng Phật cũng có cảm giác thanh tịnh hơn. Nếu có duyên với Phật pháp, con sẽ cố gắng đi chùa và học hỏi nhiều hơn vì cái tâm trong Đức Phật.

Đây là những ngôi chùa và tịnh xá con đã có cơ hội viếng thăm:

Chùa Pháp Hoa (Buddhist Association of PA)
202 Cherry Street, Columbia, PA 17512

Tịnh Xá Hương Thiền
4516 Guinea Road, Fairfax, VA 22032

Chùa Di Đà
6822 Columbia Pike, Annandale, VA 22003

Vạn Hạnh Center
7605 Bull Run Drive, Centreville, VA 20121

Chùa Hoa Nghiêm
9105 Backlick Road, Fort Belvoir, VA 22060

Virginia Bouddha Vihar
9108 Backlick Road, Fort Belvoir, VA 22060

Chùa Giác Hoàng
5401 16th Street NW, Washington, DC 20011

Ký Viên Tự (Jetavana Vihara)
1400 Madison Street NW, Washington, DC 20011

Drikung Dharma Surya (Garchen Quan Âm Tự)
5300 Ox Road, Fairfax, VA 22030

Chùa Xá Lợi
6310 Manor Woods Road, Frederick, MD 21703

Thưa mẹ, thứ Hai tuần trước khi con viếng thăm chùa A Di Đà nhờ các sư cầu siêu cho mẹ, Sư Cô Hạnh Hiếu mời con mỗi Chủ Nhật cúng thất cho mẹ. Hôm qua con đã đến chùa làm lễ thất thứ ba cho mẹ. Sư ông và sư cô rất tận tình và rất hảo tâm. Các sư tụng kinh rất hay và nhuần nhuyễn. Con đọc theo họ muốn không kịp. Thêm cái thú vị khi tụng kinh là tập đọc tiếng Việt thật nhanh. Con vừa tụng vừa ngẫm nghĩ nên dùng mẫu chữ nào để có thể giúp những người đọc kinh yếu kém như con đọc nhanh chóng hơn. Máu thiết kế của con nó lại nổi lên.

Sau khi làm lễ xong, con hỏi sư ông phát danh là gì. Ông cho biết là Pháp Quang. Con nhanh miệng khoe với ông pháp danh của con là Huệ Quang. Ông đùa rằng, “Vậy là con tỏa sáng hơn thầy rồi.” Thế rồi gặp ai ông cũng giới thiệu, “Phật tử Huệ Quang đây.” Pháp danh này con đã được sư cụ ban cho lúc con ở tịnh xá Ngọc Định. Mấy mươi năm con gần như lãng quên pháp danh này cho đến lúc sư ông cho biết pháp danh của ông.

Mấy tuần nay vì muốn cầu siêu cho mẹ nên con đã đi thăm viếng một số ngôi chùa xung quanh khu con ở. Lúc trước con không nghĩ đến việc đi chùa. Giờ đây con cảm thấy thanh thản và gần gũi hơn mỗi khi đến chùa. Con rất mến mộ thầy Thanh Tâm ở Kỳ Viên Tự. Sau mùa dịch, con sẽ tìm đến thầy để học hỏi thêm về nội tâm trong Đức Phật. Giờ đây mỗi lần làm việc gì con nghĩ ngay đến bốn chữ “an vui thanh tịnh” thầy đã dặn dò. Tuy nhiên con chỉ nghĩ đến sau khi cơn giận lắng xuống. Chẳng hạn như hôm qua thằng Đạo làm con bực bội. Con rầy nó rồi mới nhớ phải “an vui thanh tịnh.” Con dịu lại ngay đến ôm và hôn lên má nó. Con kể cho nó nghe những gì con đã học và khuyên nó cũng nên làm theo. Nó hiểu được và cũng không còn cằn nhằn nữa. Hai cha con thuận hòa trở lại.

Thế là mẹ ra đi đã ba tuần rồi. Thời gian trôi qua thật nhanh. Mẹ ra đi nơi này vẫn thế. Thế gian giờ vẫn còn bị đại dịch hoành hành. Cô Lệ Thu cũng đã ra đi ngày thứ Sáu vừa qua sau những tháng ngày chống chọi với con COVID. Nghe tình trạng của cô cũng giống như mẹ cũng chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Mẹ và cô thật dũng cảm. Con rất kính phục tinh thần mạnh mẽ của những bà mẹ Việt.

Hôm qua thằng Đạo và mẹ nó ăn Big Mac làm con nhớ lại kỷ niệm ngày xưa hai mẹ con mình. Chiều hôm đó con chở mẹ ra McDonald’s. Big Mac giảm giá hai cái cho hai đô. Thế là buổi ăn tối hôm đó chỉ tốn bốn đô. Lúc đó con thấy mẹ ăn thật ngon và càng ngạc nhiên khi thấy mẹ xơi luôn cái thứ nhì. Hai mẹ con không ai nói đến ai chỉ thầm lặng thưởng thức. Thế mà hình dáng ngày hôm đó của mẹ con sẽ không bao giờ quên. Giờ đây con mới thấm thía câu, “Mẹ còn chẳng biết là may. Mẹ mất mới tiếc những ngày làm con.”

Thưa mẹ, hôm thứ Tư vừa rồi con bị đau chân nên không thể tiếp tục đi chùa. Con chỉ nằm ở nhà uống thuốc và uống giấm táo để xoa dịu cơn đau. Hôm thứ Năm chân bớt đau nên con đưa thằng Xuân qua DC viếng thăm chùa Giác Hoàng và Kỳ Viên Tự.

Ở Kỳ Viên Tự con gặp được thầy Thanh Tâm. Thầy đã giảng dạy cho con một số cơ bản về cái tâm trong Phật giáo. Điều thầy nhắc nhở mà con nhớ nhất là “an vui thanh tịnh.” Trước khi làm chuyện gì cũng phải nghĩ đến bốn chữ này. Chẳng hạn như lúc lái xe hãy “Nguyện cho mình được an vui thanh tịnh” để tâm hồn được bình thản mà không phải gấp gáp hay sân si với người khác. Thầy cũng dặn con, “Nguyện cho mẹ được an vui thanh tịnh.” Lúc đối xử với con cái phải cố gắng “an vui thanh tịnh” để tránh la hét hoặc thiếu nhẫn nại. Và nhất là đối với “kẻ thù,” mình cần phải “Nguyện cho người được an vui thanh tịnh.” Con thấy ý nghĩa lắm nhưng thực hành được hay không là chuyện khác. Con sẽ cố gắng.

Giờ đây người ta đối xử với con ra sao không còn quan trọng nữa. Hoặc nếu như con đã làm tổn thương đến người khác con đã sám hối. Cuộc đời này quá ngắn ngủi và quá mong manh. “Sống từng ngày. Chết từng ngày. Còn sống một ngày là hẹn chết mai đây.” Bây giờ sự quan trọng nhất đối với con là lo lắng cho đàn con và gia đình. Hôm qua chân đã đỡ đau nhiều nên con đưa Xuân và Vương đi chơi trong lúc Đạo và Đán học. Thấy hai anh em chúng nó cùng chơi với nhau, lòng con được cảm giác “An vui thanh tịnh.” Rồi nghĩ đến không biết những tháng ngày như thế sẽ còn được bao lâu. Thôi thì được lúc nào hay lúc nấy. Khi đi đến cuối đời không còn phải hối tiếc. Như mẹ suốt đời đã luôn chăm lo và nuôi nấng cho chúng con. Lúc mẹ ra đi mẹ đã không còn lưu luyến gì nữa. Con xin nguyện cầu thêm một lần nữa được “an vui thanh tịnh.”

I had a severe gout attack yesterday afternoon. It was definitely unexpected. I hadn’t had a drop of alcohol in over a month. I hadn’t had beef in months. In fact, I started a vegetarian diet two weeks ago. I consumed mostly vegetables and tofu. Could tofu be the culprit? I had fermented tofu on Monday and my gout started after I had lunch with fermented tofu again yesterday. It had to be tofu. Another type of food to cross off my list.

I am in tremendous pain that even Aleve isn’t helping. I started taking vinegar apple cider by the pill everyday for the last month, yet it didn’t even help prevent the flare up. I am going back to Bragg’s liquid form. I am not going to be able to move around much in the next few days. No more ice skating and no more rollerblading for a week. It’s going to be sucked.

I visited three temples yesterday with my son Xuân and Vương. They enjoyed seeing all the Buddhists. I have three more to go to make eight. My sister will visit two. Together we will visit ten temples for our mom. I am not super religious, but it felt wonderful visiting and making a bit of contribution for each temple. I am coming back to my Buddhist upbringing. I am still picking and choosing what makes the most common sense rather than believing in every superstitions. For instance, going on a meat-free diet for 49 days seems like a good thing to do. Dumping food at the cemetery seems so wrong. I have no problem eating that. Wearing a white band on my head to honor my mother, that doesn’t seem to hurt. Burning incense is fine. Burning fake money so she can use doesn’t make any sense. Having monks praying and chanting for her were an honor. When she was on the ventilator, I called in through video and I played YouTube clips of monks chanting. I was desperately trying to find some spiritual guidance as the days became bleaker and bleaker. Didn’t really matter at the end, but my hope was that she wasn’t dying alone. We were there for her from afar. I prayed for her, but deep down I knew praying couldn’t bring her back. At near the end, I felt like God and Buddha have abandoned us (“Chúa đã bỏ loài người. Phật đã bỏ loài người.”) Then again, death completes the circle of life.

My wife and I had a discussion yesterday on what to do if we were in critical situation. Should we go full codes or should we pull the plug. She would like us to make the decisions. I never want to make another life-and-death decision for another person, especially the closest one to me. She wanted us to make the decision based on the condition she would be in. If I would have to make the decision, I would not give up hope until I know I won’t regret it. I knew my mom was a fighter and she endured pain throughout her life. She fought to the very end. She held on as long as she could until there was nothing left to do for her. Would that be something my wife willing do endure? She is a strong woman who had given birth to four kids. The last one made me blacked out. So I don’t know about cutting a hole through my throat and stick a pipe inside my body. Maybe the ventilator is as far as I would go. No tracheotomy. No resuscitation.

The kids were elated to see me back. Little Vương joined his older brothers jumping up and down with joy. Being away just a month I felt like I missed a whole lot of actions. Vương seems taller and speaks more complete sentences. He knows all the Peppa Pig’s lines.

Yesterday, I drove Xuân and Vương to visit Buddhist temples in the area to make some contributions and to pray for my mother. I only visited two temples so far. The monks were kind and compassionate. They even offered to pray for my mother weekly to set her spirit free. I need to get to six more temples in the next few days.

I took my wife and kids to 99 Ranch for a quick lunch. The place was quite empty, which was good for us, but not for the business. After lunch and a quick grocery shop, I dropped my wife and Vương back home for his nap time. I drove the older boys to the skate park. It was a bit crowded and Đán refused to skate because most of the kids didn’t wear masks. He was right so I took them to a trail nearby. The trail was empty. We skated for 40 minutes and had to take Đạo to the dentist. Đán and Xuân didn’t want to wait around so we went to Dunkin’ for some donuts and wake-up wraps. I restrained myself from getting a coffee after 4 PM.

It felt great to be back home and to spend time with the boys. They gave me a sense of normalcy again after such a devastating time. I still am missing my mother a great deal and thinking about my sisters. I am dealing with my grief better than I had expected. For a long time, I could not imagine my life without her. I kept having thoughts about how I would survive when she leaves this world. It had been hard, but I had not collapsed. I cried violently in her room then I wrote. Getting all my emotions on the page had helped me cope with the reality. Writing about her and my memories of her helped me to reconnect with her. When I write, she still exists in my world. I can hear her voice, see her smile, and feel her presence.

She used to scroll through my Facebook timeline to see my boys’ activities. When we spoke over the phone she would tell me the specific video clips that made her laugh or concern. When Đán enjoyed sashimi, she disapproved of me feeding my kid raw fish. I assured her that he only ate a moderate amount. During lunch yesterday, Đán reminded me not to tell bà nội (grandma) that he ate raw fish. I told him, she will always know.

She will always be in my heart and on my mind. Although I am far from being a good writer, I have developed an ability, through years of practicing, to write openly what’s on my mind. I felt closest to her when I wrote down what I was thinking about her. I could still hear her voice from the other line. When I held her hand, stroked her hair, and asked her to let go, she responded with a teardrop when her breathing had stopped, I knew she could hear me. Our dialogue will continue until I leave this temporary world to join her in our next life together.

Thưa mẹ, hôm thứ Bảy vừa qua, chúng con mời người thân trong gia đình và bạn bè đến nơi an nghỉ của mẹ để chia sẻ về cuộc đời của mẹ. Chị Hương, chị Thơm, con, Sammy, và Eric đã có mặt. Gia đình dì Hai gồm có chị Huế Phương, chị Cúc Hoa, chị Thanh Hoa, và chị Hoa Nhỏ. Anh Minh ở xa không đến được nhưng cũng tham dự qua video.

Đặc biệt là có anh Long và em Phú con của dì Nga. Mẹ còn nhớ dì Nga ngày xưa làm trong chỗ may đồ với mình không? Bây giờ anh Long và em Phú rất thành công nhưng vẫn dễ thương. Từ lúc mẹ gọi con về để lo cho mẹ lúc mẹ bị nhiễm dịch, con đã gọi em Phú và em đã giúp đỡ con rất nhiều về việc y tế. Mỗi ngày Phú đều nhắn tin hỏi thăm tình hình của mẹ. Lúc mẹ nằm trong bệnh viện, vợ của Phú là người bác sĩ đã giúp con đưa mẹ vào ICU để tiếp tục trị liệu cho mẹ. Con cám ơn tấm lòng của hai vợ chồng của Phú và anh Long. Có được tình bạn như thế thật quý giá.

Mẹ có biết không, mảnh đất nơi mẹ yên nghỉ là của chị Hoa Nhỏ nhường lại cho mẹ. Chị ấy muốn mẹ được nghỉ ngơi kế bên dì Hai và đồng thời nhớ công ơn của mẹ đã thương yêu và lo lắng cho chị lúc còn nhỏ. Con rất cảm động khi nghe mọi người chia sẻ những kỷ niệm về mẹ. Chị Thanh Hoa đã kể lại những câu chuyện rất vui. Con rất hãnh diện có một người mẹ đầy tình nghĩa và được mọi người xung quanh yêu mến.

Chiều Chủ Nhật hôm qua, người cô mà con đã không gặp mặt hơn hai mươi mấy năm đã đến viếng thăm mẹ. Một ngày làm cô suốt đời vẫn làm cô. Không những chỉ riêng con mà còn có anh Long, em Phú, và rất nhiều học sinh tị nạn cùng thời được thành công như ngày hôm nay là phần nào được sự giúp đỡ tận tình của cô. Tuy không gặp mặt đã lâu nhưng cô vẫn thường xuyên hỏi thăm con. Lúc hay tin mẹ qua đời cô đã chia sẻ và an ủi con rất nhiều. Cô hiểu được tâm trạng của một người mới mất mẹ. Ba năm trước đây cô cũng đã mất đi người mẹ yêu thương của mình. Con rất quý trọng trái tim rộng lượng của cô luôn luôn giúp đỡ những đứa trẻ như chúng con không chỉ trong việc học vấn mà luôn cả trong đời sống. Lúc gặp mặt, con và cô đã ôn lại những ký ức xưa. Từ lúc ánh nắng ấm áp cho đến lúc mặt trời lặng và những cơn gió lạnh đã luồng vào cơ thể, con mới tạm biệt cô. Thế giới này thật quá nhỏ bé. Thì ra chồng của cô là anh họ của Trân, vợ của Duy. Tuy đại bác bắn không tới nhưng giờ đây con và cô có thêm được mối quan hệ gia đình tuy xa mà gần.

Sau khi chia tay với cô, con định lái xe thẳng về nhà luôn nhưng cũng đã đến giờ ăn chiều nên con trở lại nhà chị Thơm dùng đồ chay. Con cố gắng ăn chay nếu điều đó có thể đem được sự siêu thoát đến cho mẹ. Con thật sự không biết có linh nghiệm hay không nhưng ăn chay cũng tốt thôi.

Từ lúc mẹ gọi con về cho đến bây giờ con đã không đụng đến một giọt rượu. Con biết mẹ không thích con uống rượu. Lúc trước mỗi lần căng thẳng hay phiền muộn con thường dùng đến rượu để tạm thời xoa dịu những đớn đau trong cuộc sống. Tháng vừa qua con đã sống trong những phút giây khó khăn và đau buồn nhất của cuộc đời của con. Nếu đụng đến rượu chắc chắn con đã không thể nào còn được tỉnh táo để tiếp tục sống. Nghĩ đến mẹ, nghĩ đến những đớn đau của mẹ, con thật muốn uống hết chai vodka để trên bàn nơi mẹ thường ăn nhưng con đã cố gắng kiềm chế lại vì thương nhớ mẹ. Con biết mẹ sẽ không muốn thấy con như thế. Con phải tỉnh táo để tiếp tục sống và lo cho gia đình. Mất cha lẫn mẹ trong vòng một tháng, giờ đây con đã mồ côi. Không còn sự mất mát to lớn nào hơn được nữa nhưng con vẫn còn có trách nhiệm một người chồng, một người cha, một người em, một người cậu, một người bạn, và một người công dân trong xã hội. Con phải tiếp tục phấn đấu dùng tình thương của mẹ đã trao cho con để yêu mến mọi người xung quanh như câu nhạc sĩ họ Trịnh đã viết, “Nhớ đến một người để nhớ mọi người.”