Harvey couldn’t sleep after the unfortunate outcome of Brexit. Every time she closed her eyes, the image of her cousin who died alone in his apartment two days before anyone knew about his death. Her insomnia continued for a year. Unfortunately, I got lost in her subconscious writing. Since it is a short book, I read all the way through, but could only pick up bits and pieces about her visits to the doctor and her sleeping pills. Perhaps, my own insomnia had distracted me from the book. I might come back to it in the future for a second read.

Tập truyện ngắn dựa vào đời sống và quan sát của tác giả Lâm Vân An trên đất Mỹ. Từ cách dạy con khác biệt giữa hai văn hóa đến những phán xét khác nhau giữa cô và người bạn Mỹ, Vân An có cái nhìn nhận phóng thoáng trong cuộc sống như cô viết về chứng bệnh “dán nhãn” (labeling):

Người dán nhãn, nghi kỵ dường như đã đánh mất khả năng nhìn cuộc đời một cách tươi sáng, tích cực, cuộc sống của họ dĩ nhiên là ngày càng nhàm chán. Tôi không cho mình là người trưởng thành, hay ho gì hơn ai nhưng rõ như ban ngày là tôi vừa mắc lỗi dán nhãn, nghi kỵ kẻ khác. Cả cơ thể tôi tê liệt vì sự xấu hổ ở đâu tràn đến, nhanh chóng lan khắp người.

Vân An lớn hơn tôi một tuổi và đã sinh sống trên hai mảnh đất Việt và Mỹ nên cũng có những cái nhìn giống nhau. Chúng tôi muốn nắm lấy cả hai văn hóa chứ không muốn phải xác định về phía nào như cha mẹ chồng trong bài “Trẻ con không nói dối.” Cách viết của Vân An thong thả, giản dị, và dễ gần. Tuy hơi dài dòng một tí nhưng đọc vẫn thấy vui và thú vị.

Nguyễn Phan Quế Mai’s The Mountains Sing weaves together the family’s story of wars in Việt Nam from two personal accounts. Hương, the teenage granddaughter, recounts the conflict between North and South with the involvement of the American. Diệu Lan, the grandmother, recounts the French colonial period with the involvement of the Japanese. Although this is a historical work of fiction, the book provides a clear and balanced view of all parties involved. Ms. Nguyễn turns a blind eye to no side’s agenda, greed, or viciousness. The book is beautifully written, yet it is a heartbreaking read. Like Ms. Nguyễn, I have heard similar stories from the people around me. The cruelty, the grief, the loss, and the suffering hit too close to home.

What draws me into this novel is the way Ms. Nguyễn incorporated Vietnamese proverbs throughout the book. She uses phrases like, “Đừng ăn cháo đái bát.” (“Don’t eat porridge then piss into the bowl.”) or “Một giọt máu đào hơn ao nước lã.” (“One drop of familial blood outranks a pond of water.”) I also appreciate the use of Vietnamese diacritics in English text. If diacritics were omitted for the sake of English readers, the Vietnamese proverbs would have been so darn hard to decode.

In Vietnamese-relate books where the authors claimed that they intentionally left out Vietnamese diacritics to make non-Vietnamese readers feel less intimidated, the authors either didn’t know their Vietnamese or they tried to please their English readers. Diacritics don’t make any different to readers who do not know Vietnamese. Without diacritics, however, readers who can read Vietnamese are compromised. In her uncompromising way, Ms. Nguyễn has written this book for readers who appreciate both languages. I love her translations of the proverbs, which showed her mastery of both Vietnamese and English.

This is the first time I read the entire novel on my iPhone using the Kindle app. Although I still prefer a physical book, what made me stick with the Kindle was the Bookerly typeface, which I selected specifically for long-form reading. As I was reading this book, I discovered that Bookerly, designed by Dalton Magg, has excellent Vietnamese diacritics; therefore, I had to add it to my Vietnamese Typography recommendations.

With Ms. Nguyễn’s lyrical writing and poignant storytelling, The Mountains Sing is a page-turner. In my case, it was a screen-swiper. It is one of the most level-headed historical accounts of the Việt Nam Wars I have read in recent years.

Tuy sinh ra ở Bạc Liêu, Hoàng My rất yêu Sài Gòn. Cô yêu thành phố không ngủ cũng như yêu những tâm hồn của Sài Gòn. Từ anh chàng bán xôi dưới chân cao ốc đến bác lái xe ôm đến dì bác báo vỉa hè, những câu chuyện của họ là những câu chuyện của Sài Gòn.

Tôi không phải là dân Sài Gòn nhưng nhận thấy được những nếp sống của người ở Sài Gòn qua những bài tản văn ngắn của Hoàng My. Tuy nhiên Sài Gòn của Hoàng My không lắng đọng lại trong tôi như Sài Gòn của nhạc sĩ Quốc Bảo.

Lúc trước tôi chỉ đọc những bài viết của Quốc Bảo trên trang blog của anh. Tiếc rằng giờ đã không còn nữa. Khi Quốc Bảo viết về Sài Gòn anh đưa tôi đến tận một góc phố và cho tôi thưởng thức một ly cà phê với anh. Hoàng My không đem lại cho tôi được những cảm giác sâu lắng đó.

Đọc vài bài tản văn đầu không ấn tướng lắm. Cảm thấy mình quá già với những tâm trạng của tác giả trẻ. Tôi để sang một bên đọc sách khác. Thấy sách này cũng khá ngắn nên tôi trở lại lần thứ nhì. Những bài tản văn ngắn như những blog posts được viết với tâm trạng cô đơn và trống vắng. Tuy buồn nhưng không bi đát. Phần truyện ngắn với những câu chuyện tình ở tuổi 20 thì cảm xúc hơn. Gari viết nhẹ nhàng như hơi thở và thơ mộng như những giấc mơ. Tuy không phải là khán giả của Gari, tôi đọc để tìm hiểu cảm xúc giới trẻ bây giờ ra sao.

Quyển tùy bút viết về kí ức tuổi thơ của tác giả. Những câu chuyện dễ thương như tình cảm của “Gà mẹ, gà mẹ,” kỉ niệm khó quên “Ngày đầu tiên đi học,” trò chơi “Tát ao” bắt cá, hoặc sự ngây thơ ở tuổi mới biết yêu. Trần Nùng viết giản dị và nhẹ nhàng khơi lại trong tôi những ngày tháng còn ở quê nhà. Ngày xưa tôi cũng thích đi tát ao bắt cá ở nhà nội và tự chơi những trò chơi không cần đến tiền mua. Tuổi trẻ giờ đây không giống như ngày xưa nữa. Chỉ thích ôm iPad và điện thoại thông minh trong phòng có máy lạnh chứ không tự tìm những sinh hoạt ngoài trời như ngày xưa. Một thời đã qua.

Tập truyện ngắn với những đề tài đầy bạo lực. Trong “Sau lưng người vô tội,” một cô gái bị tra tấn hành hạ dã man và bị trấn nước cho đến chết. Trong “Gương mặt muổi vằn,” ông nội của người kể chuyện bị “mổ bụng moi gan chặt đầu rồi quăng xác xuống dòng sông xanh ngát giữa tháng Giêng.” Rùng rợn hơn là bài “Tiếng mưa rất gần,” được kể lại là lính Mỹ cho chó hãm hiếp đàn bà. Lũ chó đã được huấn luyện để làm chuyện đó. Đọc những câu chuyện như thế khiến tôi bị ám ảnh cho dù cách viết của tác giả cũng tạm được thôi chứ không xuất sắc lắm.

To explain why people are divided by politics and religion, social psychologist Jonathan Haidt explores the principles of moral psychology. The key differences between liberals, libertarians, and conservatives are in the six moral foundations: Care/harm, Liberty/oppression, Fairness/cheating, Loyalty/betrayal, Authority/subversion, and Sanctity/degradation. Liberals value the first three. Libertarians value Liberty the most. Conservatives value all six equally.

Haidt suggests that liberals have a harder time understanding conservatives than vice versa because liberals don’t see how Loyalty, Authority, and Sanctity have anything to do with morality. Haidt wrote this book in 2012; therefore, his suggestion might be convincing then. Reading it now, however, I don’t buy it. The Republicans have shown again and again that they have lost their morals, their principles, and their goddamn souls to the authoritarian. They bowed down to him and stood with him even if he embarrassed them. Take Ted Cruz for example. Even when his father and his wife were insulted, Cruz had no spine to stand up for his loved ones. It’s a damn shame.

Haidt ends the book with this statement, “We’re all stuck here for a while, so let’s try to work it out.” I say, “Good luck with that.” Barack Obama tried to work with the Republicans when he first became president and where did that lead him? Republicans always wanted to hold power, but they didn’t want to do anything. The country is deeper and further divided in the past four years. If we want to work it out, we need a president that unites us first.

The book is an intriguing read, but it doesn’t apply to the current political turmoil. We are now living under a leadership that has no morality.

After enjoying Offil’s Weather, I wanted to read more of her work; therefore, I picked up Dept. of Speculation. In a coincidence, I was having some marriage issues and the novel feels right at home. For example:

For most married people, the standard pattern is a decrease of passionate love, but an increase in deep attachment. It is thought that this attachment response evolved in order to keep partners together long enough to have and raise children. Most mammals don’t raise their offspring together, but humans do.

Offil’s writing is worth savoring every word and her storytelling is moving and funny. Best of all, the novel can be read in one sitting. I am warming up to reading more fiction.

Bài chủ đề, “Smart wife – Vợ ảo,” trong tập truyện ngắn của Kiều Bích Hậu có tính cách đương đại. Đàn ông có thể cập nhật một “smart wife” qua “smart phone.” Cô hiểu biết hết tất cả những gì anh muốn mà không hề mang đến cho anh một nỗi phiền muộn nào. Đấy quả là một người vợ thật tuyệt vời hơn cả sex doll. Tuy nhiên bài này quá ngắn và tác giả không đi sâu hơn vào đề tài. Những câu chuyện trong sách này đọc cũng tạm. Có truyện động lại sau khi đọc. Có truyện bay luôn. Không chìm lỉm cũng không nổi bật.