Tập văn ngắn Đong tấm lòng của Nguyễn Ngọc Tư mở đầu với bài “Giữa người với người” nói về tai hại của mạng xã hội. Bài này đập ngay vài đầu và hồn tôi cho nên tôi cứ tìm mãi những bài tương tựa như thế. Việc đó đã làm tôi phân tâm đi khi đọc những bài kế. Tôi nghĩ nếu không đọc bài này trước mà đọc cuối thì sao? Có một số bài tôi không rõ nội dung lắm nhưng một số ấn tượng ngay như “Răng của chúng mình” (vợ bị chồng đánh đập), “Một chỗ nương tựa” (lấy chồng Hàn Quốc), và “Vực mở” (chuyện bồ bịt). Trong “Vực mở”, Cô Tư mỉa mai nhạc sĩ Vũ Thành An: “Có ông còn nhận thẳng thắn nhận ra chuyện người tình không lấy mình là lựa chọn sáng suốt, lúc đầu hỏi ‘con đường em theo đó đúng hay sai em’, sau tự trả lời luôn, con đường em đi đó đúng đấy em ơi”. Trời tuyết đọc những bài văn này càng nhớ về quê nhà.

Mấy hôm trước lướt qua kệ sách tiểu thuyết ở thư viện tình cờ trông thấy quyền sách Ticket to Childhood của Nguyễn Nhật Ánh được William Naythons dịch sang tiếng Anh. Tôi thích văn của Nguyễn Nhật Ánh và cũng đã đọc một số sách của ông nên nghĩ rằng đã đọc quyển này rồi. Định không check out nhưng thôi cũng lấy về tham khảo cách dịch sang tiếng Anh.

Tôi tra lại phần book review của trang blog mình mà không tìm ra Xin cho tôi một vé đi tuổi thơ của tác giả Nguyễn Nhật Ánh. Thế là tôi chưa từng đọc qua quyển sách này. Thay vì đọc bản dịch tiếng Anh, tôi tìm đọc bản gốc tiếng Việt.

Mấy hôm nay vừa đọc, vừa cười, vừa rơm rớm nước mắt. Tuổi thơ của Nguyễn Nhật Ánh và những người bạn có lúc khờ dại, điên điên, ngớ ngẩn, nhưng giàu trí tưởng tượng. Từ những câu đầu, Nguyễn Nhật Ánh đã đưa tôi ngay về miền ký ức:

Một ngày, tôi chợt nhận thấy cuộc sống thật là buồn chán và tẻ nhạt.

Năm đó tôi tám tuổi.

Sau này, tôi cũng nhiều lần thấy cuộc sống đáng chán khi thi trượt ở tuổi mười lăm, thất tình ở tuổi hăm bốn, thất nghiệp ở tuổi ba mươi ba và gặt hái mọi thành công ở tuổi bốn mươi.

Tôi sẽ mượn một hai chương của sách để tạo ra một trang mẫu cho dự án Vietnamese Typography của tôi.

Not a whole lot to read, but a whole lot to marvel at Louise Fili’s elaborative identity designs. Ms. Fili has a distinctive style with whimsical lettering and playful typesetting. For a Vietnamese restaurant located in the food court at Grand Central Terminal, she set the name “Nem” in chopsticks. Flipping through 100 of her logo designs give me an idea of how to showcase my own identity design.

Saou Ichikawa’s Hunchback is a beautiful, dark, twisted novella. The book focuses on Izawa Shaka who suffers from myotubular myopathy. She depends on an electric wheelchair to move around, a ventilator to breathe, and a nurse to give her a bath. Her body is trapped, but her mind is running wild. Shaka writes about threesome porn, tweets about wanting to get pregnant so she can get an abortion, and wants to do normal things like a normal girl. Translated into English by Polly Barton, every detail in this 90-page book burned into my fucking brain. I didn’t know a category for disability literature existed, but Hunchback is a groundbreaking literature period. If you have a few hours to spend this winter holiday, read this book.

Kristin Bair’s new novel, Clementine Crane Prefers Not To, took me 40 days to finish. For a 300-page book, I usually take a week or two (the most) to read. As I started to read this novel, however, I had some personal controversies to deal with. As a result, I wrote (to get things off my head) more than I read for pleasure.

I read all of Kristin’s books part because she’s one of my longest freelance clients and part because she’s a damn good writer. In all of her books, she has created a strong female character and Clementine Crane Prefers Not To, is no exception. Apparently, I am not the target audience for this book. I am not one of the hot-flashers. I am not one of the overwhelmed moms. I am not one of the mental-load managers. I am not one of these piss-off people with periods. I am definitely not one of the people with uteruses.

Then again, her novel makes me appreciate my wife as well as all the women who have done everything for their husband and kids. I am as guilty as Tor. In addition to holding down a full-time job, Clem manages her kids’ activities and husband’s schedules. As Clem reached her perimenopause, she came to a breaking point. She shared her personal experience online and created the “I Prefer Not To” movement, which was based on Herman Melville’s “Bartleby, The Scrivener: A Story Of Wall-Street.”

Even though my mind was distracted with other issues while reading Clementine Crane Prefers Not To, I did not lose grip of the novel, which had funny moments (“fish-napping”) as well as poignant parts (the loss). In addition, Kristin is well-versed with technology. She incorporates social media into her story. Once I found the rhythm in the novel, I didn’t want the book to end. Kristin did it again with her fourth novel.

I loved 2pac and I didn’t think there would be any Vietnamese fellow who would know more about him than I did until I read Words for My Comrades. Beyond music, Dean Văn Nguyễn, an Irish-Vietnamese music critic, dived deep into the political history of 2pac. In the first 128 pages, Nguyễn takes readers all the way back to the Black Panther movement and the involvement of 2pac’s mother, Afeni Shakur, in the party.

Along with 2pac’s extraordinary life, Nguyễn writes eloquently about his music. He makes me revisit all of Pac’s album starting with 2Pacalypse Now. Lyrically, my personal favorite has to be Me Against the World. Right after the news report intro, 2pac kicks off the first track, “If I Die 2Nite” with : “They say pussy and paper is poetry, power and pistols / Plotting on murdering motherfuckers ’fore they get you.” Nguyễn favorite album is The Don Killuminati: The 7 Day Theory. Interestingly, the opening of “Hail Mary” has a similar concept. Makaveli aks 2pac rhymed, “I ain’t a killer, but don’t push me / Revenge is like the sweetest joy next to gettin’ pussy / Picture paragraphs unloaded, wise words bein’ quoted / Peeped the weakness in the rap game and sewed it.”

After the murder of 2pac, Nguyễn wrapped up the book with capitalism in hip-hop. He covers big names including Master P, Dr. Dre, Biggie Smalls, and Jay-Z. Even though it felt off-topic, I enjoyed his cultural criticism. His writing takes me all the way back to high school, which was more than 30 years ago. After hearing the news about 2pac got shot and killed, I was fucked up. Even though I didn’t know much English, I could understand songs like “Trapped,” “Brenda’s Got a Baby,” and “Keep Ya Head Up.” Of course “Dear Mama” touched me heart deeply. Even though my mother was not single, but she raised my sister and me on her own while my dad was still in Việt Nam. She was on welfare too. I could relate to many rhymes in that song, but these lines in particular had helped me tremendously: “I wish I could take the pain away / If you can make it through the night, there’s a brighter day / Everything will be alright if you hold on / It’s a struggle every day, gotta roll on.” These words summed up my early life in America.

Thanks Nguyễn for the reminiscent of the good old time through his excellent book on 2pac. If loved 2pac like we did, I highly recommend this book to you.

Vừa đọc xong truyện tiểu thuyết Điều bí mật của tác giả Hân Như. Không biết sách trên giấy thì bao nhiêu trang, nhưng trên iPhone là 1010 trang. Lúc ban đầu, tôi ngần ngại có nên đọc hay không vì tôi không mấy thích đọc sách dài trên màn hình. Tuy nhiên khi đọc thử vài trang thì tôi bị lôi cuốn bởi lối viết nhẹ nhàng, thơ mộng, và truyền cảm của Hân Như, tuy tôi chưa đọc sách của cô trước đây.

Đúng với tựa đề, Như Hân câu đọc giả từ bí mật này đến bí mật khác. Đương nhiên, trong chuyện tình cảm thì phải có kẻ lành kẻ ác, kẻ thắng kẻ thua, và kẻ hạnh phúc kẻ đau buồn. Bên cạnh những mối tình éo le, tác giả để lại trong đầu óc người đọc cái đẹp của Hà Nội, tuy tôi không biết gì về Hà Nội cả. Thú vị hơn là cô cho đọc giả nếm những món ăn độc lạ của Việt Nam. Chẳng hạn như món “bốc mả”, Như Hân diễn tả:

[Ông] chủ quán đặt lên bàn, ngay trước mặt ba người một cái mâm, sau đó đặt tiếp lên mâm một cái rổ tre lớn, vốn thường để rửa rau sống. Cuối cùng, ông tiến lại bếp, nhấc cái nồi lớn để đun nước dùng lên, bê thẳng ra phía bàn và đổ mọi thứ ở trong ra cái rổ tre. Đồ trong nồi vẫn nóng nên khói bốc lên nghi ngút. Chút nước còn sót lại chảy hết vào mâm ở bên dưới.

Ông chủ quán đặt cái nồi xuống đất rồi ngồi xuống cạnh người đàn ông đạp xích lô. Đại cười và lại rót tiếp ba ly rượu nữa. Tường Vi nhìn vào trong cái rổ đẩy hơi nóng bốc lên, chỉ thấy bên trong rất nhiều xương, đủ các loại mà cô cũng không phân biệt nổi là xương của con gì. Ba người đàn ông cụng chén và uống rượu, trong khi Vi vẫn ngồi nhìn đống xương đã rũ hết cả thịt trong cái rổ ấy, lóng ngóng một hồi cũng không biết phải làm gì.

Không chén, không đũa, chẳng lẽ là dùng tay?

Đây là lần đầu nghe món “bốc mả”. Dĩ nhiên nếu có cơ hội tôi cũng sẽ thử cho biết. Quyển tiểu thuyết này đã đồng hành cùng tôi hơn sáu tuần. Buổi sáng thức dậy cũng đọc. Lên xe buýt đi làm cũng đọc. Ăn trưa xong cũng đọc. Lên xe buýt đi làm về cũng đọc. Trước khi đi ngủ cũng đọc. Tôi đọc chậm để được thả hồn mình vào câu chuyện hư cấu chứ không muốn đối diện với đời thật. Nhưng truyện hay nào thì cũng đến lúc phải kết thúc. Cũng may là ngày mai lại vào thư viện tìm truyện khác.

I have been lugging around the 960-page A Century of Poetry in The New Yorker 1925 – 2025, edited by Kevin Young. Even though I am not a poetry reader and I don’t understand most of the poems, I find reading poems relaxing.

Most of the time, I just read words. I even made Xuân and Vương dropped their iPad to read a few poems with me. They didn’t like to read and they didn’t understand what they read either, but their reading had improved. Whenever I came across a poem that I liked, I posted it on my blog so I can reread them later.

In the introduction, Kevin Young reveals that The New Yorker has 13,500 poems in the database. He also points out the lack of diversity, “Imagine my surprise when I pulled down the 1969 edition from my Zoom-ready bookshelf and found that in its 900 poems and 835 pages, no people of color appear.” In this 2025 edition, which has about 1,000 poems, and yet I only came across three poems from three Vietnamese-American poets: Hải-Đang Phan, Paul Trần, and Ocean Vương. I am sure Young could have included more than just 3 out of 13,500 poems.

I spent over 25 years playing and making a living on the internet, I love the web, but the web is a critical condition. Big corporations, social media, mass media are killing the web. Reading Jeff Jarvis’s The Web We Weave, I was hoping to find a solution to resuscitate the web. Unfortunately that won’t happen if big corporations, social media, and mass media keep milking the web to maximize their profits. I am not convinced.

Cách đây tám năm, tôi đọc một quyển tản văn. Trong đó tác giả viết về ký ức tuổi thơ. Tôi nhớ nhất là những bài văn ngắn diễn đạt món ăn đồng quê. Cách viết của tác giả nhẹ nhàng nhưng khiến cho người đọc cảm nhận được những món ngon đi từ ký ức.

Thời gian gần đây, tôi muốn tìm để đọc lại quyển sách nhưng tôi lại không nhớ nổi tựa đề và càng không nhớ tên tác giả. Cho dù tôi đã viết vài hàng review ngắn cho blog của mình, tôi vẫn không tìm ra được manh mối gì cả. Tôi cũng chẳng nhớ hình dáng bìa sách ra làm sao.

Tuần trước tôi quyết định tìm cho ra quyển sách này. Tôi đã đến thư viện và tìm từng quyển sách một trong kệ sách tiếng Việt. Cuối cùng tôi đã tìm lại được. Quyển sách có tựa đề Quên Được Cứ Quên của tác giả Nguyễn Duy Quyền.

Đọc lại từng bài văn như được trở về với quá khứ. Như tác giả đã viết, “Nếu có chuyến đi nào ngược về trí nhớ, thì cho tôi xin một vé đi tìm lại tuổi thơ”. Với tôi, quyển sách này là một tờ vé để tìm lại tuổi thơ.

Tuy đã sống ở nước ngoài hơn 35 năm, thế mà hình bóng quê nhà của 10 năm đầu trong cuộc đời của tôi vẫn không hề phai. Cho dù giờ đây quê nhà đã không còn như 40 năm trước nữa, nó vẫn khắc sâu vào ký ức của tôi. Việt Nam có cái gì đó rất huyền diệu mà chỉ có những ai đã được sinh ra và lớn lên ở mảnh đất ấy mới hiểu được.

Sau khi đọc xong quyển sách lần thứ nhì, tôi muốn mượn sáu bài trong 80 bài để làm một trang mẫu cho dự án Vietnamese Typography của tôi. Sáu bài này có những hình ảnh món ăn đồng quê mà đã làm tôi xúc động.

Để có được chữ Việt đẹp và dễ đọc, tôi đã dùng bộ chữ Pennyroyal DJR của David Jonathan Ross và Caramel của Robert Leuschke. Mời các bạn cùng đọc để còn một chút gì để nhớ về quê nhà.